Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.cookies.html
Data pl v0.2 - by KESS
Dzisiaj jest czwartek, 09 lutego 2023 r. 40 dzień roku
Odwiedzin: Dzisiaj: 1248 Ogólnie: 6934329
Dz
Dz.U.02.170.1393
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW
INFRASTRUKTURY ORAZ SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
z
dnia 31 lipca 2002 r.
w
sprawie znaków i sygnałów drogowych.
(Dz. U. z dnia 12
października 2002 r.)
Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o
ruchu drogowym (Dz. U. z 1997 r. Nr 98, poz. 602, Nr 123, poz. 779 i Nr 160,
poz. 1086, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 133, poz. 872, z 1999 r. Nr 106,
poz. 1216, z 2000 r. Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 483 i Nr 53, poz. 649, z 2001
r. Nr 27, poz. 298, Nr 106, poz. 1149, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr
123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1371, Nr 129, poz. 1444 i Nr 130, poz. 1452 oraz z
2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804 i Nr 113, poz. 984)
zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy
ogólne
§ 1. 1. Rozporządzenie określa znaki i sygnały
obowiązujące w ruchu drogowym, ich znaczenie i zakres obowiązywania.
2. Ilekroć
w rozporządzeniu jest mowa o:
1) drodze z pierwszeństwem - rozumie się przez to drogę oznakowaną
jako droga z pierwszeństwem, na której kierujący zbliżający się do skrzyżowania
ma pierwszeństwo w stosunku do kierujących zbliżających się do skrzyżowania
drogą oznakowaną jako podporządkowana;
2) drodze podporządkowanej - rozumie się przez to drogę oznakowaną
jako droga podporządkowana, na której kierujący zbliżający się do skrzyżowania
jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa kierującym zbliżającym się do
skrzyżowania drogą oznakowaną jako droga z pierwszeństwem;
3) ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r.
- Prawo o ruchu drogowym.
3. Na
drogach stosuje się następujące znaki i sygnały drogowe:
1) znaki pionowe w postaci tarcz, tablic z napisami lub symbolami,
które występują również w postaci znaków świetlnych,
2) znaki poziome w postaci linii, napisów i symboli umieszczonych
na nawierzchni drogi,
3) sygnały świetlne nadawane przez sygnalizatory,
4) sygnały dawane przez osoby do tego uprawnione,
5) sygnały dźwiękowe lub wibracyjne wysyłane przez urządzenia
umieszczone na drodze.
4. Oprócz
znaków, o których mowa w ust. 3 pkt 1, stosuje się znaki związane z oznaczeniem
pasa drogowego, obiektów drogowych i oznaczenia w postaci urządzeń
bezpieczeństwa ruchu, w szczególności w związku z zamknięciem drogi lub jej
części dla ruchu, a w razie potrzeby - znaki z napisami wskazującymi sposób
korzystania z drogi, jeżeli nie może on być wyrażony znakami określonymi w
załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§ 2. 1. Znak drogowy pionowy umieszczony po
prawej stronie jezdni lub nad jezdnią dotyczy kierujących znajdujących się na
wszystkich pasach ruchu; jeżeli jednak znaki są umieszczone nad poszczególnymi
pasami ruchu, to znak dotyczy tylko kierujących znajdujących się na pasie, nad
którym znak jest umieszczony. Znak drogowy umieszczony po lewej stronie jezdni
lub pasów ruchu stanowi powtórzenie znaku umieszczonego po prawej stronie,
chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
2. Kierujący
jest obowiązany stosować się do znaku drogowego pionowego umieszczonego na
wysyłającym żółte sygnały błyskowe pojeździe, który wykonuje na drodze prace
porządkowe, remontowe lub modernizacyjne.
3. Znaki
drogowe wyrażające zakazy lub nakazy odnoszące się do kierunku jazdy oraz znaki
zakazu wjazdu pojazdów o określonych wymiarach, masie lub naciskach osi nie
dotyczą kierującego pojazdem szynowym, poruszającego się po wyznaczonej dla
niego trasie.
4. Napis
lub symbol umieszczony na tabliczce pod znakiem drogowym stanowi integralną
część znaku.
5. Jeżeli
na znaku lub tabliczce jest podany układ dróg na skrzyżowaniu (schemat
skrzyżowania) liniami o różnej szerokości, to linia szersza oznacza drogę z
pierwszeństwem.
6. Znaki
poziome odzwierciedlające znaki pionowe ostrzegawcze lub zakazu stanowią
powtórzenie zastosowanych znaków pionowych.
7. Przepisy
ust. 1 i 4 stosuje się odpowiednio do sygnałów świetlnych do kierowania ruchem.
8. Wzory
znaków drogowych, sygnałów drogowych, wzory tabliczek oraz ich spis określa, z
zastrzeżeniem ust. 9, załącznik do rozporządzenia.
9. Znaki
i sygnały dotyczące organizacji ruchu oraz znaki określające prędkość, wymiary,
masę i naciski osi pojazdu podane są przykładowo. Dotyczy to również tabliczek
przedstawiających pojazdy, układ dróg na skrzyżowaniu i sytuacje na drodze.
Rozdział 2
Znaki
drogowe pionowe
Znaki
ostrzegawcze
§ 3. 1. Znaki ostrzegawcze uprzedzają o
miejscach na drodze, w których występuje lub może występować niebezpieczeństwo,
oraz zobowiązują uczestników ruchu do zachowania szczególnej ostrożności.
2. Odległość
znaku ostrzegawczego od miejsca niebezpiecznego wynosi od 150 m do 300 m na
drogach, na których dopuszczalna prędkość pojazdów przekracza 60 km/h, a do 100
m na pozostałych drogach.
3. Przepisu
ust. 2 nie stosuje się do znaku A-7, który umieszcza się w odległości do 50 m
od skrzyżowania na drogach, na których dopuszczalna prędkość pojazdów
przekracza 60 km/h, oraz do 25 m od skrzyżowania na pozostałych drogach, z
zastrzeżeniem § 5 ust. 5.
4. Umieszczona
pod znakiem ostrzegawczym tabliczka T-1 wskazuje odległość znaku od miejsca
niebezpiecznego.
5. Umieszczona
pod znakiem ostrzegawczym tabliczka T-2 wskazuje długość odcinka drogi, na
którym powtarza się lub występuje niebezpieczeństwo, jeżeli długość odcinka
przekracza 500 m; umieszczona pod znakiem ostrzegawczym tabliczka T-3 oznacza
koniec takiego odcinka.
§ 4. 1. Znaki:
1) A-1 "niebezpieczny zakręt w prawo",
2) A-2 "niebezpieczny zakręt w lewo"
ostrzegają o niebezpiecznym
zakręcie w kierunku wskazanym na znaku.
2. Znaki:
1) A-3 "niebezpieczne zakręty - pierwszy w prawo",
2) A-4 "niebezpieczne zakręty - pierwszy w lewo"
ostrzegają o niebezpiecznych
zakrętach, z których pierwszy jest w kierunku wskazanym na znaku.
3. Umieszczona
pod znakiem A-3 lub A-4 tabliczka T-4 wskazuje liczbę zakrętów większą niż dwa,
natomiast tabliczka T-5 wskazuje początek drogi krętej.
§ 5. 1. Znak A-5 "skrzyżowanie dróg"
ostrzega o skrzyżowaniu dróg, na którym pierwszeństwo nie jest określone
znakami.
2. Znaki:
1) A-6a "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
obu stronach",
2) A-6b "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
prawej stronie",
3) A-6c "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
lewej stronie"
ostrzegają o skrzyżowaniu z drogą
podporządkowaną, występującą po stronie wskazanej na znaku.
3. Umieszczona
pod znakami A-6a, A-6b lub A-6c tabliczka T-6b wskazuje układ dróg na
skrzyżowaniu.
4. Znaki:
1) A-6d "wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony",
2) A-6e "wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony"
ostrzegają o skrzyżowaniu z
jednokierunkową drogą podporządkowaną, której wlot występuje po stronie
wskazanej na znaku.
5. Znak
A-7 "ustąp pierwszeństwa" ostrzega o skrzyżowaniu z drogą z
pierwszeństwem. Znak A-7 znajdujący się w obrębie skrzyżowania dotyczy tylko
najbliższej jezdni, przed którą został umieszczony.
6. Przepis
ust. 5 stosuje się odpowiednio do znaku A-7 umieszczonego przed torowiskiem
pojazdów szynowych lub w innych miejscach przecinania się kierunków ruchu.
7. Umieszczona
pod znakiem A-7 tabliczka T-6c lub T-6d wskazuje rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszeństwem przez skrzyżowanie.
8. Znak
A-8 "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" ostrzega o skrzyżowaniu, na
którym ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu w kierunku wskazanym na znaku.
§ 6. 1. Znak A-9 "przejazd kolejowy z
zaporami" ostrzega o przejeździe kolejowym wyposażonym w zapory lub
półzapory.
2. Znak
A-10 "przejazd kolejowy bez zapór" ostrzega o przejeździe kolejowym
niewyposażonym ani w zapory, ani w półzapory.
3. Umieszczona
pod znakiem A-9 lub A-10 tabliczka T-7 wskazuje układ torów i drogi na
przejeździe.
§ 7. 1. Znak A-11 "nierówna droga"
ostrzega o poprzecznej nierówności jezdni.
2. Znak
A-11a "próg zwalniający" ostrzega o wypukłości na jezdni zastosowanej
w celu spowolnienia ruchu pojazdów.
3. Znaki:
1) A-12a "zwężenie jezdni - dwustronne",
2) A-12b "zwężenie jezdni - prawostronne",
3) A-12c "zwężenie jezdni - lewostronne"
ostrzegają o zwężeniu jezdni po
stronie wskazanej na znaku, które może powodować utrudnienia ruchu.
4. Znak
A-13 "ruchomy most" ostrzega o wjeździe na most zwodzony lub
obrotowy.
5. Znak
A-14 "roboty na drodze" ostrzega o prowadzonych na drodze robotach;
umieszczona pod znakiem tabliczka T-19 wskazuje na malowanie znaków poziomych.
6. Znak
A-15 "śliska jezdnia" ostrzega o możliwości poślizgu pojazdu
spowodowanego w szczególności zmianą nawierzchni jezdni, stałym lub okresowym
jej zawilgoceniem.
§ 8. 1. Znak A-16 "przejście dla
pieszych" ostrzega o przejściu dla pieszych.
2. Znak
A-17 "dzieci" ostrzega o miejscu na drodze szczególnie uczęszczanym
przez dzieci lub o bliskości takiego miejsca.
§ 9. Znaki:
1) A-18a "zwierzęta gospodarskie",
2) A-18b "zwierzęta dzikie"
ostrzegają o możliwości
napotkania na drodze zwierząt.
§ 10. 1. Znak A-19 "boczny wiatr"
ostrzega o miejscu, w którym mogą występować silne boczne podmuchy wiatru.
2. Znak
A-20 "odcinek jezdni o ruchu dwukierunkowym" ostrzega jadących
jezdnią jednokierunkową o miejscu, w którym rozpoczyna się ruch dwukierunkowy.
3. Znak
A-21 "tramwaj" ostrzega o przejeździe przez tory tramwajowe;
umieszczona pod znakiem tabliczka T-7 wskazuje układ torów i drogi na tym
przejeździe.
4. Znak
A-22 "niebezpieczny zjazd" ostrzega o znacznym spadku podłużnym
drogi; umieszczona pod znakiem tabliczka T-9 wskazuje rzeczywistą wielkość
spadku.
5. Znak
A-23 "stromy podjazd" ostrzega o znacznym wzniesieniu drogi;
umieszczona pod znakiem tabliczka T-9 wskazuje rzeczywistą wielkość
wzniesienia.
6. Znak
A-24 "rowerzyści" ostrzega o miejscu, w którym rowerzyści wjeżdżają z
drogi dla rowerów na jezdnię lub przez nią przejeżdżają.
7. Znak
A-25 "spadające odłamki skalne" ostrzega o możliwości spadania na
drogę lub zalegania na niej odłamków skalnych.
8. Znak
A-26 "lotnisko" ostrzega o możliwości nagłego pojawienia się nisko
przelatującego samolotu lub śmigłowca.
9. Znak
A-27 "nabrzeże lub brzeg rzeki" ostrzega o odcinku drogi prowadzącym
bezpośrednio do nabrzeża lub wzdłuż brzegu rzeki lub innego zbiornika wodnego.
10. Znak
A-28 "sypki żwir" ostrzega o odcinku drogi pokrytej żwirem (grysem),
który może być wyrzucany spod kół jadących pojazdów.
11. Znak
A-29 "sygnały świetlne" ostrzega o miejscu, w którym ruch jest
kierowany za pomocą sygnalizacji świetlnej.
§ 11. 1. Znak A-30 "inne
niebezpieczeństwo" ostrzega o niebezpieczeństwie innego rodzaju niż określone
pozostałymi znakami ostrzegawczymi. Umieszczona pod znakiem A-30 tabliczka
wskazuje rodzaj niebezpieczeństwa za pomocą symbolu lub napisu.
2. Umieszczona
pod znakiem A-30 tabliczka wskazuje:
1) T-8 - miejsce, w którym ruch pojazdów został skierowany na tory
tramwajowe,
2) T-10 - przecięcie drogi z bocznicą kolejową lub torem o podobnym
charakterze; w miejscu tak oznakowanym ruch na drodze jest wstrzymywany przez
pracownika kolei podczas przejeżdżania (przetaczania) pociągu,
3) T-11 - przeprawę promową,
4) T-12 - podłużny uskok nawierzchni,
5) T-13 - odcinek drogi, na którym występują deformacje nawierzchni
w postaci kolein,
6) T-14 - miejsce częstych wypadków o charakterze wskazanym na
tabliczce,
7) T-15 - miejsce częstych wypadków spowodowanych śliską
nawierzchnią jezdni ze względu na opady deszczu,
8) T-16 - miejsce wyjazdu pojazdów uprzywilejowanych wskazanych na
tabliczce,
9) T-17 - granicę państwa,
10) T-18 - nieoczekiwaną zmianę kierunku ruchu o przebiegu wskazanym
na tabliczce.
3. Tabliczka
T-16 może być powtórzona bez znaku A-30 bezpośrednio przed miejscem wjazdu na
drogę pojazdów uprzywilejowanych.
§ 12. 1. Znak A-31 "niebezpieczne
pobocze" ostrzega o niebezpiecznym poboczu (miękkim lub obniżonym); znak z
odwróconym symbolem ostrzega o niebezpiecznym poboczu występującym po lewej
stronie drogi.
2. Znak
A-32 "oszronienie jezdni" ostrzega o mogącym występować na drodze
oszronieniu jezdni lub gołoledzi.
§ 13. 1. Znak A-33 "zator drogowy"
ostrzega o częstym występowaniu zablokowania ruchu pojazdów.
2. Znak
A-34 "wypadek drogowy" ostrzega o miejscu, w którym na skutek wypadku
drogowego nastąpiło zablokowanie drogi lub znaczne utrudnienie ruchu pojazdów.
§ 14. Znaki ostrzegawcze w postaci znaków świetlnych,
na których symbole barwy białej znajdują się na czarnym tle, mają takie samo
znaczenie, jak znaki w postaci tarcz z czarnymi symbolami. Przepis ten stosuje
się odpowiednio do symboli i napisów na tabliczkach pod znakami.
Znaki
zakazu
§ 15. 1. Znaki zakazu obowiązują na drodze, na
której są umieszczone, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
2. Zakaz
wyrażony znakiem zakazu obowiązuje od miejsca jego ustawienia, chyba że
przepisy szczególne stanowią inaczej.
3. Znak
zakazu umieszczony pod znakiem E-17a oznacza, że zakaz obowiązuje na obszarze
całej miejscowości, z wyjątkiem odcinka drogi, na którym został on zmieniony
lub odwołany innym znakiem.
4. Znak
zakazu umieszczony pod znakiem D-42 oznacza, że zakaz obowiązuje do znaku D-43
lub E-18a, z wyjątkiem odcinka drogi, na którym został on zmieniony lub
odwołany innym znakiem.
5. Umieszczona
pod znakiem zakazu tabliczka wskazuje:
1) T-20 - długość odcinka jezdni, na którym zakaz obowiązuje,
2) T-21 - odległość znaku od miejsca, od którego lub w którym zakaz
obowiązuje.
6. Umieszczony
na znaku zakazu albo tabliczce napis określający dni lub okres doby oznacza, że
zakaz obowiązuje w tym czasie.
7. Umieszczone
na jednej tarczy dwa lub trzy symbole znaków określonych w § 18 i 19 mają takie
samo znaczenie jak znaki pojedyncze.
§ 16. 1. Znak B-1 "zakaz ruchu w obu
kierunkach" oznacza zakaz ruchu na drodze pojazdów, kolumn pieszych oraz
jeźdźców i poganiaczy; znak może być ustawiony na jezdni.
2. Umieszczona
pod znakiem B-1 tabliczka T-22 wskazuje, że zakaz nie dotyczy rowerów jednośladowych.
§ 17. 1. Znak B-2 "zakaz wjazdu"
oznacza zakaz wjazdu pojazdów na drogę lub jezdnię od strony jego umieszczenia;
zakaz dotyczy również kolumn pieszych oraz jeźdźców i poganiaczy.
2. Umieszczona
pod znakiem B-2 tabliczka T-22 wskazuje, że znak nie dotyczy rowerów
jednośladowych wjeżdżających na wyznaczony na jezdni pas ruchu dla rowerów.
§ 18. 1. Znak B-3 "zakaz wjazdu pojazdów
silnikowych, z wyjątkiem motocykli jednośladowych", oznacza zakaz ruchu
pojazdów silnikowych; zakaz nie dotyczy motocykli jednośladowych.
2. Znak
B-3a "zakaz wjazdu autobusów" oznacza zakaz ruchu autobusów.
3. Znak
B-4 "zakaz wjazdu motocykli" oznacza zakaz ruchu motocykli.
4. Znak
B-5 "zakaz wjazdu samochodów ciężarowych" oznacza zakaz ruchu:
1) samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t,
2) ciągników samochodowych,
3) pojazdów specjalnych i używanych do celów specjalnych o
dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t,
4) ciągników rolniczych,
5) pojazdów wolnobieżnych.
5. Określona
na znaku B-5 albo na tabliczce umieszczonej pod nim masa oznacza, że zakaz
dotyczy pojazdu (zespołu pojazdów), którego dopuszczalna masa całkowita
przekracza masę podaną na znaku albo na tabliczce.
6. Znak
B-6 "zakaz wjazdu ciągników rolniczych" oznacza zakaz ruchu ciągników
rolniczych i pojazdów wolnobieżnych.
7. Znak
B-7 "zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z przyczepą" oznacza zakaz
ruchu pojazdów silnikowych z przyczepą (przyczepami); zakaz nie dotyczy
pojazdów z przyczepą jednoosiową lub naczepą.
8. Określona
na znaku B-7 lub na tabliczce umieszczonej pod nim masa dotyczy dopuszczalnej
masy całkowitej przyczepy, a w razie ciągnięcia dwóch przyczep - sumy ich mas.
9. Znak
B-8 "zakaz wjazdu pojazdów zaprzęgowych" oznacza zakaz ruchu pojazdów
zaprzęgowych oraz jeźdźców i poganiaczy.
10. Znak
B-9 "zakaz wjazdu rowerów" oznacza zakaz ruchu na jezdni i poboczu
rowerów.
11. Znak
B-10 "zakaz wjazdu motorowerów" oznacza zakaz ruchu motorowerów.
12. Znak
B-11 "zakaz wjazdu wózków rowerowych" oznacza zakaz ruchu rowerów
wielośladowych.
13. Znak
B-12 "zakaz wjazdu wózków ręcznych" oznacza zakaz ruchu na jezdni i
poboczu wózków ręcznych przeznaczonych do używania na jezdni, prowadzonych,
ciągniętych lub pchanych.
§ 19. 1. Znak B-13 "zakaz wjazdu pojazdów z
materiałami wybuchowymi lub łatwo zapalnymi" oznacza zakaz ruchu pojazdów
przewożących, określone w przepisach o przewozie materiałów (towarów)
niebezpiecznych, materiały niebezpieczne klas: 1, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2
lub gazy palne klasy 2 w ilościach, dla których jest wymagane oznakowanie
pojazdu tablicami ostrzegawczymi barwy pomarańczowej.
2. Znak
B-13a "zakaz wjazdu pojazdów z materiałami niebezpiecznymi" oznacza
zakaz ruchu pojazdów przewożących, określone w przepisach o przewozie
materiałów (towarów) niebezpiecznych, materiały niebezpieczne w ilościach, dla
których jest wymagane oznakowanie pojazdu tablicami ostrzegawczymi barwy
pomarańczowej; tabliczka z odpowiednim napisem umieszczona pod znakiem
wskazuje, że zakaz dotyczy tylko określonych klas lub grup materiałów
niebezpiecznych albo określonego sposobu ich przewozu.
3. Znak
B-14 "zakaz wjazdu pojazdów z materiałami, które mogą skazić wodę"
oznacza zakaz ruchu pojazdów przewożących, określone w przepisach o przewozie
materiałów (towarów) niebezpiecznych, materiały niebezpieczne klas 3, 4.3, 6.1,
6.2, 8, gazy trujące lub gazy żrące klasy 2, lub materiały zagrażające
środowisku klasy 9 w ilościach, dla których jest wymagane oznakowanie pojazdu
tablicami ostrzegawczymi barwy pomarańczowej.
§ 20. 1. Znak B-15 "zakaz wjazdu pojazdów o
szerokości ponad ......m" oznacza zakaz ruchu pojazdów, których szerokość
(również z ładunkiem) jest większa od wartości podanej na znaku.
2. Znak
B-16 "zakaz wjazdu pojazdów o wysokości ponad ......m" oznacza zakaz
ruchu pojazdów, których wysokość (również z ładunkiem) jest większa od wartości
podanej na znaku.
3. Znak
B-17 "zakaz wjazdu pojazdów o długości ponad ......m" oznacza zakaz
ruchu pojazdów lub zespołów pojazdów, których długość (również z ładunkiem)
jest większa od wartości podanej na znaku.
4. Znak
B-18 "zakaz wjazdu pojazdów o rzeczywistej masie całkowitej ponad
.....t" oznacza zakaz ruchu pojazdów, których rzeczywista masa całkowita
jest większa od wartości podanej na znaku; w przypadku zespołu pojazdów zakaz
dotyczy ich łącznej masy.
5. Znak
B-19 "zakaz wjazdu pojazdów o nacisku osi większym niż .....t"
oznacza zakaz ruchu pojazdów, których nacisk osi jest większy od nacisku
odpowiadającego masie podanej na znaku; w przypadku osi wielokrotnej nacisk
żadnej z osi składowych nie może odpowiadać masie większej niż 80% masy podanej
na znaku.
6. Jeżeli
na znaku B-19 podano wartość 8 t lub 10 t, oznacza to dopuszczalny nacisk osi
pojedynczej odpowiadający masie do 8 t lub 10 t, a osi wielokrotnej -
odpowiednio większej masie, zgodnie z przepisami określającymi warunki
techniczne pojazdów poruszających się po drogach.
§ 21. 1. Znak B-20 "stop" oznacza:
1) zakaz wjazdu na skrzyżowanie bez zatrzymania się przed drogą z
pierwszeństwem,
2) obowiązek ustąpienia pierwszeństwa kierującym poruszającym się
tą drogą.
2. Zatrzymanie
powinno nastąpić w wyznaczonym w tym celu miejscu, a w razie jego braku - w
takim miejscu, w którym kierujący może upewnić się, że nie utrudni ruchu na
drodze z pierwszeństwem.
3. Znak
B-20 umieszczony w obrębie skrzyżowania dotyczy tylko najbliższej jezdni, przed
którą został ustawiony.
4. Przepisy
ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do znaku B-20 umieszczonego przed torowiskiem
pojazdów szynowych lub w innych miejscach przecinania się kierunków ruchu.
5. Umieszczona
pod znakiem B-20 tabliczka T-6c lub T-6d wskazuje rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszeństwem przez skrzyżowanie.
§ 22. 1. Znaki:
1) B-21 "zakaz skręcania w lewo",
2) B-22 "zakaz skręcania w prawo"
zabraniają skręcania w kierunku
wskazanym na znaku; ponadto znak B-21 zabrania zawracania.
2. Zakazy
wyrażone znakami B-21 i B-22 obowiązują na najbliższym skrzyżowaniu, z
zastrzeżeniem ust. 3.
3. Znaki
B-21 i B-22 znajdujące się w obrębie skrzyżowania dotyczą tylko najbliższej
jezdni, przed którą zostały umieszczone.
4. Umieszczona
pod znakiem B-21 lub B-22 tabliczka T-22 wskazuje, że znak nie dotyczy rowerów
jednośladowych skręcających na drogę dla rowerów lub wyznaczony na jezdni pas
ruchu przeznaczony dla tych pojazdów.
5. Znak
B-23 "zakaz zawracania" zabrania kierującym zawracania do
najbliższego skrzyżowania włącznie.
6. Znak
B-24 "koniec zakazu zawracania" oznacza odwołanie zakazu zawracania
przed skrzyżowaniem.
2) T-23b - samochód ciężarowy, pojazd specjalny, pojazd używany do
celów specjalnych, o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t oraz
ciągnik samochodowy,
3) T-23c - ciągnik rolniczy i pojazd wolnobieżny,
4) T-23d - pojazd silnikowy z przyczepą, z wyjątkiem pojazdów z
przyczepą jednoosiową lub naczepą,
9) T-23i - pojazd przewożący materiały wybuchowe lub łatwo zapalne
określone w § 19 ust. 1,
10) T-23j - pojazd przewożący materiały, które mogą skazić wodę,
określone w § 19 ust. 3,
wskazuje, że zakaz wyprzedzania
dotyczy kierującego pojazdem, którego symbol znajduje się na tabliczce.
3. Znak
B-26 "zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe" zabrania
wyprzedzania pojazdów silnikowych wielośladowych kierującemu:
1) samochodem ciężarowym o dopuszczalnej masie całkowitej
przekraczającej 3,5 t,
2) ciągnikiem samochodowym,
3) pojazdem specjalnym lub używanym do celów specjalnych - o
dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t.
4. Znak
B-27 "koniec zakazu wyprzedzania" oznacza koniec obowiązywania zakazu
określonego znakiem B-25.
5. Znak
B-28 "koniec zakazu wyprzedzania przez samochody ciężarowe" oznacza
koniec obowiązywania zakazu określonego znakiem B-26.
§ 24. 1. Znak B-29 "zakaz używania sygnałów
dźwiękowych" zabrania używania tych sygnałów, chyba że jest to konieczne w
celu ostrzeżenia o bezpośrednim zagrożeniu bezpieczeństwa ruchu.
2. Znak
B-30 "koniec zakazu używania sygnałów dźwiękowych" oznacza koniec
obowiązywania zakazu określonego znakiem B-29.
§ 25. Znak B-31 "pierwszeństwo dla
nadjeżdżających z przeciwka" zabrania kierującym wjazdu lub wejścia na
zwężony odcinek jezdni, jeżeli zmusiłoby to kierujących znajdujących się na tym
odcinku lub zbliżających się do niego z przeciwnej strony do zatrzymania się.
§ 26. 1. Znak B-32 "stój - kontrola
celna" oznacza obowiązek zatrzymania się. Zamiast napisu
"Cło-Zoll" na znaku mogą być umieszczone napisy "Kontrola
graniczna", "Rogatka uszkodzona", "Sygnalizacja
uszkodzona", "Wjazd na prom", "Kontrola drogowa" lub
"Pobór opłat" - odpowiednio do przyczyny zatrzymania.
2. Zatrzymanie
powinno nastąpić w miejscu wyznaczonym w tym celu, a jeżeli nie jest ono
wyznaczone - przed znakiem. Dalszy ruch może nastąpić za zgodą uprawnionej
osoby lub po nadaniu sygnału zezwalającego na ruch.
§ 27. 1. Znak B-33 "ograniczenie
prędkości" oznacza zakaz przekraczania prędkości określonej na znaku
liczbą kilometrów na godzinę. Dopuszczalna prędkość określona na znaku
obowiązuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i § 32, do miejsca:
1) wprowadzenia innej dopuszczalnej prędkości znakiem B-33 lub
B-43,
2) umieszczenia znaku D-40 oznaczającego początek strefy
zamieszkania,
3) umieszczenia znaków oznaczających odpowiednio początek lub
koniec obszaru zabudowanego, o których mowa w § 58 ust. 3 i w § 114 ust. 1 pkt
1 i 2.
2. Umieszczona
pod znakiem B-33 tabliczka, o której mowa w § 23 ust. 2, wskazuje, że
ograniczenie prędkości dotyczy kierującego pojazdem, którego symbol znajduje
się na tabliczce.
3. Znak
B-33, określający dopuszczalną prędkość większą niż 60 km/h, umieszczony na
obszarze zabudowanym, dotyczy samochodu osobowego, motocykla i samochodu
ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z
wyjątkiem:
1) pojazdu przewożącego materiały niebezpieczne, o którym mowa w
art. 20 ust. 5 ustawy,
2) pojazdu z urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1,5 m od
siedzenia kierującego, o którym mowa w art. 20 ust. 6 pkt 2 ustawy,
3) pojazdu holującego pojazd silnikowy, o którym mowa w art. 31
ust. 1 pkt 1 ustawy,
4) motocykla, którym przewozi się dziecko w wieku do lat 7, o
którym mowa w art. 20 ust. 6 pkt 3 ustawy,
5) samochodu ciężarowego przewożącego osoby poza kabiną kierowcy, o
którym mowa w art. 63 ust. 2 pkt 4 ustawy.
4. Znak
B-34 "koniec ograniczenia prędkości" oznacza odwołanie ograniczenia
prędkości wprowadzonego znakiem B-33.
§ 28. 1. Znak B-35 "zakaz postoju"
oznacza zakaz postoju pojazdu; dopuszczalny czas unieruchomienia pojazdu
dłuższy niż jedna minuta jest wskazany napisem na znaku albo na umieszczonej
pod nim tabliczce.
2. Znak
B-36 "zakaz zatrzymywania się" oznacza zakaz zatrzymania pojazdu.
3. Zakaz
wyrażony znakiem B-35 lub B-36:
1) dotyczy tej strony drogi, po której znak się znajduje, z
wyjątkiem miejsc, gdzie za pomocą znaku dopuszcza się postój lub zatrzymanie,
2) dotyczy również kolumn pieszych oraz jeźdźców i poganiaczy,
3) nie dotyczy pojazdów unieruchomionych ze względu na warunki lub
przepisy ruchu drogowego.
4. Zakaz
wyrażony znakiem B-36 obowiązuje, z zastrzeżeniem § 32 ust. 2, do odwołania lub
do miejsca umieszczenia znaku B-35.
5. Umieszczona
pod znakiem B-35 lub B-36 tabliczka T-24 wskazuje, że pojazd pozostawiony w miejscu,
w którym obowiązuje zakaz wyrażony tym znakiem, zostanie usunięty z drogi na
koszt właściciela.
6. Znaki:
1) B-37 "zakaz postoju w dni nieparzyste",
2) B-38 "zakaz postoju w dni parzyste"
oznaczają zakaz postoju pojazdów
odpowiednio w nieparzyste lub parzyste dni miesiąca; zakaz nie obowiązuje od
godziny 21 do 24; przepisy ust. 1 i 3-5 stosuje się odpowiednio do tych znaków.
7. Umieszczone
pod znakiem B-35, B-36, B-37 lub B-38 tabliczki wskazują:
1) T-25a - początek zakazu wyrażonego znakiem,
2) T-25b - kontynuację zakazu wyrażonego znakiem,
3) T-25c - odwołanie zakazu wyrażonego znakiem.
8. Znak
B-35, B-36, B-37 lub B-38 wraz z tabliczką T-26, umieszczony na placu
równolegle do krawędzi jezdni, oznacza, że zakaz wyrażony tym znakiem dotyczy
strony placu, przy której został ustawiony.
§ 29. 1. Znak B-39 "strefa ograniczonego
postoju" oznacza wjazd do strefy, w której obowiązuje zakaz postoju
pojazdów na wszystkich drogach; dopuszczalny czas unieruchomienia pojazdu dłuższy
niż jedna minuta jest wskazany napisem na znaku.
2. Znak
B-39 nie dotyczy:
1) pojazdu komunikacji publicznej zatrzymującego się na wyznaczonym
dla niego miejscu,
2) pojazdu zatrzymującego się w miejscu oznaczonym znakiem D-18,
D-18a, D-18b lub D-44,
3) pojazdu unieruchomionego ze względu na warunki lub przepisy
ruchu drogowego,
4) autobusu szkolnego.
3. Znak
B-40 "koniec strefy ograniczonego postoju" oznacza wyjazd ze strefy
ograniczonego postoju.
§ 30. Znak B-41 "zakaz ruchu pieszych"
oznacza zakaz ruchu pieszych po tej stronie drogi, po której znak jest
umieszczony.
§ 31. 1. Znak B-43 "strefa ograniczonej
prędkości" oznacza wjazd do strefy, w której obowiązuje zakaz
przekraczania prędkości określonej na znaku liczbą kilometrów na godzinę.
2. Znak
B-43, określający dopuszczalną prędkość mniejszą lub równą 30 km/h, oznacza
ponadto, że umieszczone w strefie urządzenia i rozwiązania wymuszające powolną
jazdę mogą nie być oznakowane znakami ostrzegawczymi.
3. Znak
B-44 "koniec strefy ograniczonej prędkości" oznacza wyjazd ze strefy
ograniczonej prędkości.
§ 32. 1. Znak B-42 "koniec zakazów"
oznacza odwołanie zakazów wyrażonych znakami: B-23, B-25, B-26, B-29 i B-33.
2. Jeżeli
zakaz wyrażony przez znaki B-25, B-26, B-29, B-33, B-35, B-36, B-37 i B-38 nie
jest uprzednio odwołany znakiem oznaczającym koniec zakazu, to obowiązuje on do
najbliższego skrzyżowania; nie dotyczy to skrzyżowania na drodze dwujezdniowej,
na którym wlot drogi poprzecznej znajduje się tylko z lewej strony i nie ma
połączenia z prawą jezdnią.
§ 33. 1. Kierujący pojazdem wykonującym na
drodze prace porządkowe, remontowe lub modernizacyjne może nie stosować się do
zakazów wyrażonych znakami B-1, B-3, B-5, B-6 i B-7 podczas wykonywania prac na
drodze lub dojazdu do miejsca ich wykonywania znajdującego się na obszarze lub
na drodze objętej zakazem, pod warunkiem używania żółtych sygnałów błyskowych i
zachowania szczególnej ostrożności.
2. Uprawniona
osoba niepełnosprawna o obniżonej sprawności ruchowej, kierująca pojazdem
samochodowym, oraz kierujący pojazdem przewożący taką osobę mogą, pod warunkiem
zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do zakazów wyrażonych
znakami: B-1, B-3, B-3a, B-4, B-10, B-35, B-37, B-38 i B-39.
§ 34. Przepis § 14 stosuje się odpowiednio do znaków
zakazu.
Znaki
nakazu
§ 35. 1. Znaki:
1) C-1 "nakaz jazdy w prawo przed znakiem",
2) C-2 "nakaz jazdy w prawo za znakiem",
3) C-3 "nakaz jazdy w lewo przed znakiem",
4) C-4 "nakaz jazdy w lewo za znakiem",
5) C-5 "nakaz jazdy prosto",
6) C-6 "nakaz jazdy prosto lub w prawo",
7) C-7 "nakaz jazdy prosto lub w lewo",
8) C-8 "nakaz jazdy w prawo lub w lewo",
9) C-9 "nakaz jazdy z prawej strony znaku",
10) C-10 "nakaz jazdy z lewej strony znaku",
11) C-11 "nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku"
zobowiązują kierującego do ruchu
w kierunku zgodnym ze strzałkami; znaki te mogą być umieszczone na przedłużeniu
osi drogi (jezdni) lub na samej jezdni.
2. Znaki,
o których mowa w ust. 1, obowiązują na najbliższym skrzyżowaniu lub w miejscu,
gdzie występuje możliwość zmiany kierunku jazdy.
§ 36. 1. Znak C-12 "ruch okrężny"
oznacza, że na skrzyżowaniu ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu w kierunku
wskazanym na znaku.
2. Znak
C-12 występujący łącznie ze znakiem A-7 oznacza pierwszeństwo kierującego
znajdującego się na skrzyżowaniu przed kierującym wjeżdżającym (wchodzącym) na
to skrzyżowanie.
§ 37. 1. Znak C-13 "droga dla rowerów"
oznacza drogę przeznaczoną dla kierujących rowerami jednośladowymi, którzy są
obowiązani do korzystania z tej drogi.
2. Znak
C-13a "koniec drogi dla rowerów" oznacza koniec drogi przeznaczonej
dla kierujących rowerami jednośladowymi.
§ 38. 1. Znak C-14 "prędkość
minimalna" oznacza, że kierujący, przy zachowaniu ograniczeń prędkości
wynikających z przepisów szczegółowych, jest obowiązany jechać z prędkością nie
mniejszą niż określona na znaku liczbą kilometrów na godzinę, chyba że warunki
ruchu lub jego bezpieczeństwo wymagają zmniejszenia prędkości.
2. Znak
C-15 "koniec minimalnej prędkości" oznacza miejsce, w którym prędkość
minimalna określona znakiem C-14 przestaje obowiązywać.
§ 39. 1. Znak C-16 "droga dla
pieszych" oznacza drogę lub jej część przeznaczoną dla pieszych, którzy są
obowiązani z niej korzystać.
2. Znak
C-16a "koniec drogi dla pieszych" oznacza koniec drogi przeznaczonej
dla pieszych.
§ 40. 1. Umieszczone na jednej tarczy symbole
znaków C-13 i C-16 oznaczają, że droga jest przeznaczona dla pieszych i
kierujących rowerami jednośladowymi; ruch pieszych i rowerzystów odbywa się:
1) na całej powierzchni, jeżeli symbole oddzielone są kreską
poziomą,
2) odpowiednio po stronach drogi wskazanych na znaku, jeżeli
symbole oddzielone są kreską pionową.
2. Przepisy
ust. 1 oraz § 37 ust. 2 i § 39 ust. 2 stosuje się odpowiednio dla oznaczania
końca drogi przeznaczonej dla pieszych i kierujących rowerami jednośladowymi.
§ 41. Znak C-17 "nakazany kierunek jazdy dla
pojazdów z materiałami niebezpiecznymi" oznacza obowiązujący, wskazany
znakami C-2, C-4, C-5, C-6, C-7 lub C-8, kierunek jazdy na skrzyżowaniu
pojazdów przewożących materiały niebezpieczne określone w § 19 ust. 2.
§ 42. 1. Znak C-18 "nakaz używania
łańcuchów przeciwpoślizgowych" oznacza, że na drodze, na której znak
został umieszczony, kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany stosować
łańcuchy przeciwpoślizgowe na co najmniej dwóch kołach napędowych; umieszczona
pod znakiem tabliczka, o której mowa w § 23 ust. 2, oznacza, że znak dotyczy
pojazdów określonych na tabliczce.
2. Znak
C-19 "koniec nakazu używania łańcuchów przeciwpoślizgowych" oznacza
miejsce, w którym nakaz określony znakiem C-18 przestaje obowiązywać.
Znaki
informacyjne
§ 43. 1. Znak D-1 "droga z
pierwszeństwem" oznacza początek lub kontynuację drogi z pierwszeństwem.
2. Umieszczona
pod znakiem D-1 tabliczka T-6a albo T-6b wskazuje odpowiednio rzeczywisty
przebieg drogi z pierwszeństwem przez skrzyżowanie lub układ dróg
podporządkowanych.
3. Znak
D-2 "koniec drogi z pierwszeństwem" oznacza koniec drogi z
pierwszeństwem.
§ 44. 1. Znak D-3 "droga
jednokierunkowa" oznacza początek lub kontynuację drogi lub jezdni, na
której ruch odbywa się w jednym kierunku.
2. Umieszczona
pod znakiem D-3 tabliczka T-22 wskazuje, że ruch rowerów jednośladowych na
wyznaczonym na jezdni pasie ruchu przeznaczonym dla tych pojazdów odbywa się w
kierunku przeciwnym do wskazanego na znaku.
§ 45. 1. Znak D-4a "droga bez
przejazdu" oznacza początek drogi bez przejazdu.
2. Znak
D-4b "wjazd na drogę bez przejazdu" oznacza, że droga za
skrzyżowaniem po stronie wskazanej na znaku jest drogą bez przejazdu.
§ 46. Znak D-5 "pierwszeństwo na zwężonym
odcinku jezdni" oznacza, że kierujący przejeżdżają lub przechodzą przed
kierującymi zbliżającymi się z kierunku przeciwnego.
§ 47. 1. Znak D-6 "przejście dla pieszych"
oznacza miejsce przeznaczone do przechodzenia pieszych w poprzek drogi.
2. Znak
D-6a "przejazd dla rowerzystów" oznacza miejsce przeznaczone do
przejeżdżania rowerzystów w poprzek drogi.
3. Znak
D-6b "przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów" oznacza
występujące obok siebie miejsca, o których mowa w ust. 1 i 2.
4. Kierujący
pojazdem zbliżający się do miejsca oznaczonego znakiem D-6, D-6a albo D-6b jest
obowiązany zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo
pieszych lub rowerzystów znajdujących się w tych miejscach lub na nie
wchodzących lub wjeżdżających.
5. Umieszczona
pod znakiem D-6 lub D-6b tabliczka T-27 wskazuje, że przejście dla pieszych
jest szczególnie uczęszczane przez dzieci.
§ 48. 1. Znak D-7 "droga ekspresowa"
oznacza początek lub kontynuację drogi ekspresowej; koniec drogi ekspresowej
oznaczony jest znakiem D-8 "koniec drogi ekspresowej".
2. Znak
D-9 "autostrada" oznacza początek lub kontynuację autostrady; koniec
autostrady oznaczony jest znakiem D-10 "koniec autostrady".
3. Umieszczona
pod znakiem D-7 lub D-9 tabliczka T-28 wskazuje, że za przejazd drogą
ekspresową lub autostradą jest pobierana opłata.
§ 49. 1. Znaki:
1) D-11 "początek pasa ruchu dla autobusów",
2) D-12 "pas ruchu dla autobusów"
oznaczają odpowiednio początek
lub kontynuację pasa ruchu przeznaczonego tylko dla autobusów lub trolejbusów
oraz innych pojazdów wykonujących odpłatny przewóz osób na regularnych liniach.
2. Umieszczony
na znakach D-11 lub D-12 napis "TAXI" oznacza, że na pasie oznaczonym
tym znakiem jest dopuszczony ruch taksówek.
3. Znak
D-13 "początek pasa ruchu powolnego" oznacza początek pasa ruchu, z
którego są obowiązani korzystać kierujący pojazdami nieosiągającymi na
wzniesieniu minimalnej prędkości określonej na znaku liczbą kilometrów na
godzinę.
4. Znak
D-13a "początek pasa ruchu" oznacza początek pasa ruchu po stronie
wskazanej na znaku.
5. Znak
D-14 "koniec pasa ruchu" oznacza koniec skrajnego pasa ruchu,
znajdującego się po stronie wskazanej na znaku; znak D-14 umieszczony przy
pasie ruchu powolnego oznacza koniec tego pasa ruchu.
§ 50. Umieszczona pod znakiem D-7, D-8, D-9, D-10,
D-13, D-13a lub D-14 tabliczka T-1a wskazuje odległość do początku lub końca
drogi lub pasa ruchu.
§ 51. 1. Znaki:
1) D-15 "przystanek autobusowy",
2) D-16 "przystanek trolejbusowy",
3) D-17 "przystanek tramwajowy"
oznaczają miejsce zatrzymywania
się wskazanych na znaku pojazdów wykonujących odpłatny przewóz osób na
regularnych liniach.
2. Znak
D-15 oznacza ponadto miejsce do zatrzymywania się innych niż autobus pojazdów
samochodowych wykonujących odpłatny przewóz osób na regularnych liniach i
pojazdów przeznaczonych do przewozu dzieci do szkół i przedszkoli.
§ 52. 1. Znak D-18 "parking" oznacza
miejsce przeznaczone na postój pojazdów (zespołów pojazdów), z wyjątkiem
przyczep kempingowych; umieszczona pod znakiem tabliczka T-23e oznacza, że na
parkingu jest dopuszczony także postój przyczep kempingowych.
2. Umieszczona
pod znakiem D-18 tabliczka T-30 wskazuje sposób ustawienia pojazdu względem
krawędzi jezdni oznaczonej na tabliczce barwą szarą oraz że miejsce jest
przeznaczone dla pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej
nieprzekraczającej 2,5 t.
3. Umieszczona
pod znakiem D-18 tabliczka T-3a wskazuje koniec miejsca przeznaczonego na
postój.
4. Znak
D-18a "parking - miejsce zastrzeżone" oznacza miejsce przeznaczone na
postój pojazdu uprawnionej osoby.
5. Znak
D-18b "parking zadaszony" oznacza miejsce przeznaczone na postój
pojazdów znajdujące się w budynku lub pod wiatą.
6. Umieszczona
pod znakiem D-18 lub D-18b tabliczka T-29 informuje o miejscu przeznaczonym dla
pojazdu samochodowego uprawnionej osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności
ruchowej oraz dla kierującego pojazdem przewożącego taką osobę.
§ 53. 1. Znak D-19 "postój taksówek"
oznacza miejsce przeznaczone na postój taksówek osobowych, z wyjątkiem taksówek
zajętych.
2. Znak
D-20 "koniec postoju taksówek" oznacza miejsce, w którym kończy się
postój taksówek; jeżeli na postoju taksówek nie umieszczono znaku D-20, to kończy
się on w odległości nie większej niż 20 m przed znakiem D-19.
3. Umieszczony
dodatkowo na znakach D-19 i D-20 napis "Bagażowe" wskazuje, że znaki
te dotyczą taksówek bagażowych. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
§ 54. 1. Znaki:
1) D-21 "szpital",
2) D-21a "Policja",
3) D-22 "punkt opatrunkowy",
4) D-23 "stacja paliwowa",
5) D-23a "stacja paliwowa tylko z gazem do napędu
pojazdów",
6) D-24 "telefon",
7) D-25 "poczta",
8) D-26 "stacja obsługi technicznej",
9) D-26a "wulkanizacja",
10) D-26b "myjnia",
11) D-26c "toaleta publiczna",
12) D-26d "natrysk",
13) D-27 "bufet lub kawiarnia",
14) D-28 "restauracja",
15) D-29 "hotel (motel)",
16) D-30 "obozowisko (kemping)",
17) D-31 "obozowisko (kemping) wyposażone w podłączenia elektryczne
do przyczep",
18) D-32 "pole biwakowe",
19) D-33 "schronisko młodzieżowe",
20) D-34 "punkt informacji turystycznej"
informują o wskazanych na znaku
obiektach znajdujących się przy drodze.
2. Umieszczony
w dolnej części znaku D-23 napis "LPG GAZ" informuje, że stacja
prowadzi także sprzedaż gazu do napędu pojazdów.
3. Umieszczony
na znaku D-25 symbol słuchawki telefonicznej informuje, że na poczcie znajduje
się ogólnodostępny telefon.
4. Umieszczony
w dolnej części znaku D-26c napis "BUS" informuje o możliwości
opróżniania toalet zainstalowanych w pojazdach.
5. Znak
D-34a "informacja radiowa o ruchu drogowym" informuje o stacjach
radiowych podających informacje o warunkach ruchu drogowego.
§ 55. Znaki:
1) D-35 "przejście podziemne dla pieszych",
2) D-35a "schody ruchome w dół",
3) D-36 "przejście nadziemne dla pieszych",
4) D-36a "schody ruchome w górę"
informują o możliwości
przechodzenia pieszych pod jezdnią lub nad jezdnią w sposób wskazany na znaku.
§ 56. Znak D-37 "tunel" oznacza wjazd do
tunelu; wyjazd z tunelu jest oznaczony znakiem D-38 "koniec tunelu".
§ 57. 1. Znak D-39 "dopuszczalne
prędkości" informuje o dopuszczalnych prędkościach obowiązujących na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Na
przejściu granicznym mogą być umieszczone tablice z napisami lub symbolami,
podające informacje o obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
przepisach ruchu drogowego.
§ 58. 1. Znak D-40 "strefa
zamieszkania" oznacza wjazd do strefy zamieszkania. Znak D-41 "koniec
strefy zamieszkania" oznacza wyjazd ze strefy zamieszkania.
2. Znak
D-40 informuje ponadto, że umieszczone w strefie zamieszkania urządzenia i
rozwiązania wymuszające powolną jazdę mogą nie być oznakowane znakami
ostrzegawczymi.
3. Znak
D-42 "obszar zabudowany" oznacza wjazd na obszar zabudowany. Znak
D-43 "koniec obszaru zabudowanego" oznacza wyjazd z obszaru
zabudowanego.
4. Znak
D-44 "strefa parkowania" oznacza wjazd do strefy, w której za postój
pojazdu jest pobierana opłata. W strefie tej zabroniony jest postój pojazdu bez
wniesienia opłaty, z wyjątkiem postoju pojazdów osób lub jednostek, dla których
ustalona została zerowa stawka opłaty, oraz postoju pojazdów komunikacji
publicznej na wyznaczonych dla nich miejscach. Znak D-45 "koniec strefy
parkowania" oznacza wyjazd z takiej strefy.
5. Znak
D-46 "droga wewnętrzna" oznacza początek ogólnodostępnej drogi
niepublicznej; napis umieszczony na znaku wskazuje zarządcę tej drogi. Znak
D-47 "koniec drogi wewnętrznej" oznacza wyjazd z takiej drogi na
drogę publiczną.
§ 59. Znak D-48 "zmiana pierwszeństwa"
uprzedza o mającej nastąpić lub niedawno wprowadzonej zmianie obowiązujących
dotychczas zasad pierwszeństwa na najbliższym skrzyżowaniu; umieszczony pod
znakiem napis określa datę wprowadzenia nowej zasady pierwszeństwa pokazanej
znakiem A-5 lub A-7.
§ 60. Znak D-49 "pobór opłat" uprzedza o
miejscu, w którym są pobierane opłaty za przejazd.
§ 61. Znaki określone w § 52, 53, 54 i 58 ust. 1 i 5
mogą być umieszczone w innym miejscu niż po prawej stronie jezdni.
Znaki
kierunku i miejscowości
§ 62. 1. Znak E-1 "tablica
przeddrogowskazowa" uprzedza o skrzyżowaniu.
2. Znak
E-1a "tablica przeddrogowskazowa na autostradzie" uprzedza o
wyjeździe z autostrady.
3. Znak
E-1b "tablica przeddrogowskazowa przed wjazdem na autostradę"
uprzedza o skrzyżowaniu z wjazdem na autostradę lub drogą prowadzącą do
autostrady.
4. Umieszczone
na znakach, o których mowa w ust. 1-3, wzory innych znaków informują o
występowaniu tych znaków na drogach, wskazanych na znaku.
§ 63. 1. Znaki:
1) E-2a "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni",
2) E-2b "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią",
3) E-2c "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni na
autostradzie",
4) E-2d "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią na autostradzie",
5) E-2e "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni przed
wjazdem na autostradę",
6) E-2f "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią przed
wjazdem na autostradę",
7) E-3 "drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości
wskazujący numer drogi",
8) E-4 "drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości
podający do niej odległość",
9) E-5 "drogowskaz do dzielnicy miasta"
wskazują na skrzyżowaniu lub
bezpośrednio przed nim kierunki do miejscowości lub dzielnic miast; znak E-5 z
napisem "Centrum" wskazuje kierunek do centrum miasta.
2. Znaki:
1) E-6 "drogowskaz do lotniska",
2) E-6a "drogowskaz do dworca lub stacji kolejowej",
3) E-6b "drogowskaz do dworca autobusowego",
4) E-6c "drogowskaz do przystani promowej"
wskazują kierunek do obiektu komunikacyjnego
wskazanego na znaku; znak E-6c może oznaczać ponadto dworzec morski.
3. Na
drogowskazach według wzoru znaku E-6 mogą być podawane odpowiednim napisem lub
symbolem kierunki do jednostek Policji, pogotowia ratunkowego, urzędów
administracji publicznej, zarządów drogi oraz jednostek prowadzących odprawę
celną.
4. Umieszczone
obok nazwy miejscowości znak z literami "PL" oraz znak wyróżniający
państwo przyjęty do oznaczania pojazdów uczestniczących w ruchu międzynarodowym
wskazują, że w miejscowości znajduje się przejście graniczne do tego państwa.
Umieszczony obok nazwy miejscowości znak wyróżniający państwo przyjęty do
oznaczania pojazdów uczestniczących w ruchu międzynarodowym wskazuje, że
miejscowość jest położona w tym państwie.
5. Znaki:
1) E-7 "drogowskaz do przystani wodnej lub żeglugi",
2) E-8 "drogowskaz do plaży lub miejsca kąpielowego",
3) E-9 "drogowskaz do muzeum",
4) E-10 "drogowskaz do zabytku jako dobra kultury",
5) E-11 "drogowskaz do zabytku przyrody",
6) E-12 "drogowskaz do punktu widokowego",
7) E-12a "drogowskaz do szlaku rowerowego"
wskazują kierunek do obiektu
turystycznego lub wypoczynkowego wskazanego na znaku.
§ 64. 1. Znak E-13 "tablica
kierunkowa" wskazuje kierunek i odległość do głównych miejscowości
położonych przy danej drodze.
2. Znaki
E-14 "tablica szlaku drogowego", E-14a "tablica szlaku drogowego
na autostradzie" wskazują numer drogi i odległość do głównych miejscowości
położonych przy danym szlaku drogowym.
§ 65. 1. Znaki:
1) E-15a "numer drogi krajowej",
2) E-15b "numer drogi wojewódzkiej",
3) E-15c "numer autostrady",
4) E-15d "numer drogi ekspresowej",
5) E-15e "numer drogi wojewódzkiej o zwiększonym do 10 t
dopuszczalnym nacisku osi pojazdu",
6) E-16 "numer szlaku międzynarodowego"
wskazują numer i rodzaj
(kategorię) drogi.
2. Znaki
E-15a, E-15c, E-15d, E-15e oraz E-16 oznaczają także, że drogą mogą poruszać
się pojazdy o nacisku osi pojedynczej nieprzekraczającym 10 t i odpowiednio
większym nacisku osi wielokrotnej, zgodnie z przepisami określającymi warunki
techniczne pojazdów poruszających się po drogach.
§ 66. 1. Znak E-17a "miejscowość"
oznacza wjazd do miejscowości.
2. Znak
E-18a "koniec miejscowości" oznacza wyjazd z miejscowości.
3. Znak
E-19a "obwodnica" wskazuje na skrzyżowaniu kierunek do obwodnicy
miasta.
4. Znak
E-20 "tablica węzła drogowego na autostradzie" informuje o zbliżaniu
się do wyjazdu z autostrady; liczby umieszczone na znaku wskazują: górna -
numer wyjazdu, dolna - odległość tablicy od wyjazdu; zamiast liczby wskazującej
numer wyjazdu na znaku może być podawana nazwa węzła.
5. Znak
E-21 "dzielnica (osiedle)" informuje o wjeździe do dzielnicy lub
osiedla; znak z napisem "Centrum" informuje o wjeździe do centrum
miasta.
§ 67. 1. Znak E-22a "samochodowy szlak turystyczny"
wskazuje początek wyznaczonego samochodowego szlaku turystycznego; na znaku
obok nazwy szlaku mogą być umieszczone symbol szlaku oraz symbol organizacji
turystycznej wytyczającej szlak.
2. Znak
E-22b "obiekt na samochodowym szlaku turystycznym" wskazuje obiekt
turystyczny na samochodowym szlaku turystycznym; na znaku umieszcza się symbol
obiektu turystycznego lub wypoczynkowego.
3. Znak
E-22c "informacja o obiektach turystycznych" informuje o
występujących obiektach turystycznych na terenie wskazanym na znaku.
§ 68. Znaki określone w § 63, § 64 ust. 1, § 66 ust.
2 i 3 oraz § 67 mogą być umieszczone w innym miejscu niż po prawej stronie
jezdni.
Znaki
uzupełniające
§ 69. 1. Znak F-1 "przejście
graniczne" informuje o czynnym przejściu granicznym.
2. Znak
F-2 "przekraczanie granicy zabronione" informuje, że ruch przez
granicę jest zamknięty.
3. Znak
F-3 "granica obszaru administracyjnego" z napisami
"województwo", "powiat" lub "gmina" i
umieszczonymi nazwami informuje o wjeździe odpowiednio na obszar województwa,
powiatu i gminy, powiatu i gminy albo gminy.
4. Znak
F-4 "nazwa rzeki" podaje nazwę rzeki lub innego cieku wodnego, nad
którym przebiega droga.
§ 70. 1. Znak F-5 "uprzedzenie o
zakazie" uprzedza o znaku zakazu umieszczonym na drodze w odległości
wskazanej na znaku.
2. Znak
F-6 "znak uprzedzający umieszczany przed skrzyżowaniem" uprzedza o
wskazanym na nim odpowiednim znakiem niebezpieczeństwie lub zakazie
występującym za skrzyżowaniem na wskazanej drodze.
§ 71. 1. Znak F-7 "sposób jazdy w związku z
zakazem skręcania w lewo" wskazuje dojazd do drogi, w którą skręcanie w
lewo jest zabronione.
2. Znak
F-8 "objazd w związku z zamknięciem drogi" wskazuje wyznaczony
objazd; jeżeli na znaku F-8 umieszczono znak zakazujący wjazdu określonych
pojazdów, oznacza to, że objazd dotyczy pojazdów wskazanych na znaku zakazu.
3. Znak
F-9 "znak prowadzący na drodze objazdowej" wskazuje kierunek ruchu
pojazdów na wyznaczonym objeździe.
§ 72. 1. Umieszczony obok jezdni znak F-10
"kierunki na pasach ruchu" wskazuje dozwolone, zgodnie ze strzałkami
umieszczonymi na znaku, kierunki jazdy z poszczególnych pasów ruchu.
2. Umieszczony
nad pasem ruchu znak F-11 "kierunki na pasie ruchu" wskazuje
dozwolone, zgodnie ze strzałkami umieszczonymi na znaku, kierunki jazdy z pasa
ruchu, nad którym znak został umieszczony.
3. Umieszczona
na znaku F-10 lub F-11 strzałka zezwalająca na skręcanie w lewo ze skrajnego
lewego pasa ruchu oznacza także zezwolenie na zawracanie, chyba że jest to
zabronione znakiem B-23 lub ruch jest kierowany sygnalizatorem S-3.
§ 73. Znaki:
1) F-12 "znak wskazujący przejazd tranzytowy umieszczany przed
skrzyżowaniem",
2) F-13 "przejazd tranzytowy"
wskazują zgodnie ze strzałką
kierunek przejazdu tranzytowego pojazdów wskazanych umieszczonym na znaku
symbolem pojazdu określonym w § 23 ust. 2.
§ 74. Znaki:
1) F-14a "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 300 m przed pasem wyłączania",
2) F-14b "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 200 m przed pasem wyłączania",
3) F-14c "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 100 m przed pasem wyłączania"
informują o zbliżaniu się do
początku pasa prowadzącego do wyjazdu z autostrady (pasa wyłączania).
§ 75. 1. Znak F-15 "niesymetryczny podział
jezdni dla przeciwnych kierunków ruchu" wskazuje pasy ruchu przeznaczone
do jazdy w podanych kierunkach.
2. Znaki:
1) F-16 "koniec pasa ruchu na jezdni dwukierunkowej",
2) F-17 "koniec pasa ruchu na jezdni jednokierunkowej"
uprzedzają o końcu wewnętrznego
pasa ruchu na jezdni wskazanej na znaku.
3. Znak
F-18 "przeciwny kierunek dla określonych pojazdów" wskazuje lewy pas
ruchu przeznaczony tylko dla pojazdów określonych na znaku, poruszających się w
kierunku przeciwnym.
4. Znak
F-19 "pas ruchu dla określonych pojazdów" wskazuje wyznaczony na
jezdni pas ruchu przeznaczony dla pojazdów wskazanych na znaku.
§ 76. Znak F-20 "część drogi (pas ruchu) dla
określonych pojazdów" wskazuje drogę lub jej część przeznaczoną dla
pojazdów, których symbol został umieszczony na znaku. Zamiast symbolu pojazdu o
dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t na znaku może być umieszczony symbol
pojazdu stosowany na tabliczkach, o których mowa w § 23 ust. 2, odpowiednio do
sposobu przeznaczenia drogi lub jej części.
§ 77. 1. Znak F-21 "ruch skierowany na
sąsiednią jezdnię" wskazuje zjazd na sąsiednią jezdnię w związku z
tymczasową organizacją ruchu.
2. Znak
F-22 "ograniczenia na pasie ruchu" wskazuje pas ruchu, na którym jest
zabroniony ruch pojazdów określonych symbolem znaku zakazu.
Rozdział 3
Dodatkowe
znaki pionowe
Dodatkowe
znaki przed przejazdami kolejowymi
§ 78. 1. Znaki:
1) G-1a "słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po
prawej stronie jezdni",
2) G-1b "słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po
prawej stronie jezdni",
3) G-1c "słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po
prawej stronie jezdni",
4) G-1d "słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po
lewej stronie jezdni",
5) G-1e "słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po
lewej stronie jezdni",
6) G-1f "słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po
lewej stronie jezdni"
informują o zbliżaniu się do
przejazdu kolejowego.
2. Słupek
z trzema kreskami jest umieszczany pod znakiem A-9 lub A-10, słupek z dwiema
kreskami - na 2/3 odległości znaku ostrzegawczego od przejazdu, a słupek z
jedną kreską - na 1/3 tej odległości.
3. Jeżeli
ze względu na warunki lokalne znaki ostrzegawcze umieszczono bliżej niż w
odległości, o której mowa w § 3 ust. 2, to pod znakiem ostrzegawczym umieszcza
się słupek z dwiema kreskami, a słupek z jedną kreską na 1/2 odległości znaku
ostrzegawczego. Jeżeli znak ostrzegawczy umieszczono w bezpośredniej bliskości
przejazdu, to stosuje się tylko słupek z jedną kreską umieszczony pod znakiem
ostrzegawczym.
4. Znak
G-2 "sieć pod napięciem" oznacza, że nad przejazdem kolejowym jest
zawieszona sieć trakcyjna pod napięciem.
5. Znaki:
1) G-3 "krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym
jednotorowym",
2) G-4 "krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym
wielotorowym"
wyznaczają miejsce zatrzymania
się w związku z ruchem pociągu lub innego pojazdu szynowego na przejeździe
kolejowym bez zapór lub półzapór; znaki te informują, że na przejeździe
występują odpowiednio jeden lub więcej torów.
Dodatkowe
znaki dla kierujących tramwajami
§ 79. 1. Znak AT-1 "sygnalizacja
świetlna" ostrzega o zbliżaniu się do miejsca, w którym ruch tramwajów
jest kierowany za pomocą trójbarwnej sygnalizacji świetlnej.
2. Znak
AT-2 "sygnalizacja świetlna wzbudzana" ostrzega o zbliżaniu się do
skrzyżowania, na którym tramwaj wzbudza wydzieloną dla siebie fazę.
3. Znak
AT-3 "niebezpieczny zjazd" ostrzega o znacznym spadku podłużnym toru
tramwajowego, o wartości podanej na znaku.
4. Znak
AT-4 "stromy podjazd" ostrzega o znacznym wzniesieniu toru
tramwajowego, o wartości podanej na znaku.
5. Znak
AT-5 "ruch kolizyjny" ostrzega o zbliżaniu się do skrzyżowania z
sygnalizacją świetlną, na którym skręcający motorniczy, opuszczając
skrzyżowanie, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa uczestnikom ruchu
poruszającym się w kierunku na wprost.
§ 80. Znaki, o których mowa w § 79:
1) są umieszczane po prawej stronie toru, nad torem przeznaczonym
dla danego kierunku ruchu albo między torami na słupach sieci trakcyjnej - w
odległości od 50 m do 200 m od miejsca niebezpiecznego,
2) zobowiązują kierujących tramwajami jadących torem, przy którym
są umieszczone, do zachowania szczególnej ostrożności.
§ 81. 1. Znak BT-1 "ograniczenie
prędkości" oznacza zakaz przekraczania prędkości określonej na znaku
liczbą kilometrów na godzinę przez kierującego tramwajem jadącego torem, przy
którym jest on umieszczony.
2. Zakaz
wyrażony znakiem BT-1 obowiązuje od miejsca umieszczenia znaku do najbliższego
skrzyżowania (rozwidlenia) torów lub miejsca ustawienia znaku BT-2 "koniec
ograniczenia prędkości".
3. Znak
BT-3 "blokada zwrotnicy" oznacza zakaz wjazdu kierującego tramwajem
pod urządzenie sterujące zwrotnicą, aż poprzedni tramwaj nie opuści zwrotnicy.
4. Znak
BT-4 "stop - zwrotnica eksploatowana jednostronnie" oznacza zakaz
wjazdu kierującego tramwajem na zwrotnicę bez zatrzymania się przed zwrotnicą i
obowiązek sprawdzenia, czy położenie iglicy jest prawidłowe.
§ 82. Znaki, o których mowa w § 81, są umieszczane nad
torem lub po prawej stronie toru przeznaczonego dla danego kierunku ruchu.
Dodatkowe
znaki szlaków rowerowych
§ 83. 1. Znaki:
1) R-1 "szlak rowerowy krajowy",
2) R-1a "początek (koniec) szlaku rowerowego krajowego",
3) R-1b "zmiana kierunku szlaku rowerowego krajowego"
oznaczają odpowiednio przebieg
szlaku rowerowego krajowego.
2. Znaki:
1) R-2 "szlak rowerowy międzynarodowy",
2) R-2a "zmiana kierunku szlaku rowerowego
międzynarodowego"
oznaczają odpowiednio przebieg
szlaku rowerowego międzynarodowego o numerze wskazanym na znaku.
3. Znak
R-3 "tablica szlaku rowerowego" wskazuje odległość do głównych
miejscowości położonych przy szlaku rowerowym.
Dodatkowe
znaki dla kierujących pojazdami wojskowymi
§ 84. 1. Znakami dla kierujących pojazdami
wojskowymi są:
1) znak W-1 "klasa obciążenia mostu o ruchu
jednokierunkowym",
2) znak W-2 "klasa obciążenia mostu o ruchu
dwukierunkowym",
3) znak W-3 "klasa obciążenia mostu o ruchu jednokierunkowym
dla pojazdów kołowych i gąsienicowych",
4) znak W-4 "klasa obciążenia mostu o ruchu dwukierunkowym dla
pojazdów kołowych",
5) znak W-5 "klasa obciążenia mostu o ruchu dwukierunkowym dla
pojazdów gąsienicowych",
6) znak W-6 "szerokość mostu lub środka przeprawowego",
7) znak W-7 "wysokość skrajni pionowej na moście lub w
tunelu".
2. Znaczenie
znaków, o których mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy.
Rozdział 4
Znaki
drogowe poziome
§ 85. 1. Znakami drogowymi poziomymi są
umieszczone na nawierzchni linie ciągłe lub przerywane, pojedyncze lub
podwójne, strzałki, napisy, symbole i inne linie związane z oznaczaniem
określonych miejsc na drodze oraz punktowe elementy odblaskowe.
2. Znaki
drogowe poziome są barwy białej lub żółtej, z zastrzeżeniem ust. 4.
3. Jeżeli
na drodze są umieszczone znaki barwy białej i żółtej wskazujące różny sposób
zachowania, to kierujący jest obowiązany stosować się do znaków barwy żółtej.
4. Umieszczone
na jezdni punktowe elementy odblaskowe barwy czerwonej wyznaczają prawą krawędź
jezdni. Lewa krawędź jezdni oraz pasy ruchu mogą być oznaczone punktowymi
elementami odblaskowymi barwy białej lub żółtej; przepis ust. 3 stosuje się
odpowiednio.
§ 86. 1. Znak P-1 "linia pojedyncza
przerywana", w którym kreski są krótsze od przerw lub równe przerwom,
wyznacza pasy ruchu.
2. Znak
P-1 o podwójnej szerokości, w którym kreski i przerwy są równe, informuje
ponadto, że wyznaczony pas ruchu jest pasem:
1) ruchu powolnego,
2) zanikającym albo
3) przeznaczonym wyłącznie dla pojazdów wyjeżdżających na inną
drogę lub jezdnię.
3. Znak
P-2 "linia pojedyncza ciągła" oddziela pasy ruchu o tym samym
kierunku i oznacza ponadto zakaz przejeżdżania przez tę linię i najeżdżania na
nią.
4. Znak
P-3 "linia jednostronnie przekraczalna" oznacza zakaz przejeżdżania
przez tę linię od strony linii ciągłej i najeżdżania na nią, z wyjątkiem
powrotu po wyprzedzaniu na położony przy linii przerywanej pas ruchu zajmowany
przed wyprzedzaniem.
5. Znak
P-4 "linia podwójna ciągła" rozdziela pasy ruchu o kierunkach
przeciwnych i oznacza zakaz przejeżdżania przez tę linię i najeżdżania na nią.
6. Znak
P-5 "linia podwójna przerywana", znajdująca się między skrzyżowaniami
po obu stronach pasa ruchu, oznacza pas o zmiennym kierunku ruchu otwieranym i
zamykanym sygnałami świetlnymi nadawanymi przez sygnalizator S-4.
7. Znak
P-6 "linia ostrzegawcza", w której kreski są dłuższe od przerw,
rozdziela pasy ruchu i uprzedza o zbliżaniu się do linii, przez którą
przejeżdżanie jest zabronione, lub do miejsca niebezpiecznego.
8. Umieszczone
przy krawędzi jezdni znaki:
1) P-7a "linia krawędziowa przerywana",
2) P-7b "linia krawędziowa ciągła"
wyznaczają krawędź jezdni; znak
P-7b oznacza ponadto zakaz wjazdu na pobocze kierującemu pojazdem samochodowym.
§ 87. 1. Znaki:
1) P-8a "strzałka kierunkowa na wprost",
2) P-8b "strzałka kierunkowa do skręcania",
3) P-8c "strzałka kierunkowa do zawracania"
oznaczają, że jazda z pasa ruchu,
na którym są umieszczone, jest dozwolona tylko w kierunku wskazanym strzałką;
połączone symbole znaków P-8a, P-8b lub P-8c oznaczają zezwolenie na ruch w
kierunkach wskazanych strzałkami kierunkowymi.
2. Strzałka
kierunkowa zezwalająca na skręcanie w lewo, umieszczona na skrajnym lewym pasie
ruchu, oznacza także zezwolenie na zawracanie, chyba że jest to zabronione
znakiem pionowym B-23 lub ruch jest kierowany sygnalizatorem S-3.
3. Znak
P-9 "strzałka naprowadzająca" oznacza nakaz wjazdu na sąsiedni pas
ruchu wskazany strzałką; nie dotyczy to kierujących pojazdami, dla których jest
przeznaczony dalszy odcinek pasa ruchu.
§ 88. 1. Znak P-10 "przejście dla
pieszych" oznacza miejsce przejścia dla pieszych.
2. Znak
P-11 "przejazd dla rowerzystów" oznacza miejsce przejazdu dla
rowerzystów.
§ 89. 1. Znak P-12 "linia bezwzględnego
zatrzymania - stop" wskazuje miejsce zatrzymania pojazdu w związku ze
znakami pionowymi B-20 lub B-32.
2. Znak
P-13 "linia warunkowego zatrzymania złożona z trójkątów" wskazuje
miejsce zatrzymania pojazdu w celu ustąpienia pierwszeństwa wynikającego ze
znaku pionowego A-7.
3. Znak
P-14 "linia warunkowego zatrzymania złożona z prostokątów" wskazuje
miejsce zatrzymania pojazdu na skrzyżowaniu, przed przejściem dla pieszych lub
przed sygnałem świetlnym.
4. Znaki
P-15 "trójkąt podporządkowania" i P-16 "napis stop"
potwierdzają oznakowanie wlotu na skrzyżowanie znakami pionowymi odpowiednio A-7
i B-20.
§ 90. 1. Znak P-17 "linia
przystankowa" wyznacza na jezdni miejsce przystanku pojazdów określonych w
§ 51 i oznacza, że zakaz zatrzymywania się innych pojazdów na przystanku
obowiązuje na całej długości linii.
2. Znak
P-18 "stanowisko postojowe" wyznacza miejsce przeznaczone do postoju
pojazdów.
3. Znak
P-19 "linia wyznaczająca pas postojowy" wyznacza pas przeznaczony na
postój pojazdów wzdłuż krawędzi jezdni lub oddziela od niej zatokę postojową.
4. Znak
P-20 "koperta" wyznacza stanowisko postojowe zastrzeżone dla
określonego rodzaju pojazdów.
5. Znak
P-21 "powierzchnia wyłączona" oznacza powierzchnię drogi, na którą
wjazd i zatrzymanie są zabronione.
§ 91. 1. Znak P-22 "BUS" oznacza pas
ruchu przeznaczony dla ruchu pojazdów wykonujących odpłatny przewóz osób na
regularnych liniach.
2. Znak
P-23 "rower" oznacza drogę lub jej część (pas ruchu) przeznaczoną dla
ruchu rowerów jednośladowych.
3. Na
pasie ruchu mogą być umieszczone inne niż określone w ust. 1 i 2 napisy lub
symbole oznaczające jego przeznaczenie.
§ 92. Znak P-24 "miejsce dla pojazdu osoby
niepełnosprawnej" oznacza, że stanowisko postojowe, na którym znak
umieszczono, jest przeznaczone dla pojazdu samochodowego uprawnionej osoby
niepełnosprawnej o obniżonej sprawności ruchowej oraz dla kierującego pojazdem
przewożącego taką osobę.
§ 93. Znak P-25 "próg zwalniający" oznacza
wypukłość na jezdni zastosowaną w celu spowolnienia ruchu pojazdów.
§ 94. Przepisy § 85-87, 89 i 90 stosuje się
odpowiednio do kolumn pieszych, jeźdźców i poganiaczy.
Rozdział 5
Sygnały
świetlne nadawane przez urządzenia umieszczone na drodze
Sygnały
świetlne dla kierujących i pieszych
§ 95. 1. Sygnały świetlne nadawane przez
sygnalizator S-1 oznaczają:
1) sygnał zielony - zezwolenie na wjazd za sygnalizator,
2) sygnał żółty - zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba że w chwili
zapalenia tego sygnału pojazd znajduje się tak blisko sygnalizatora, że nie
może być zatrzymany przed nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza
jednocześnie, że za chwilę zapali się sygnał czerwony,
3) sygnał czerwony - zakaz wjazdu za sygnalizator,
4) sygnały czerwony i żółty, nadawane jednocześnie - zakaz wjazdu
za sygnalizator; sygnały te oznaczają także, że za chwilę zapali się sygnał
zielony.
2. Sygnał
zielony nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeżeli:
1) ruch pojazdu utrudniłby opuszczenie jezdni pieszym lub
rowerzystom,
2) ze względu na warunki ruchu na skrzyżowaniu lub za nim
opuszczenie skrzyżowania nie byłoby możliwe przed zakończeniem nadawania
sygnału zielonego.
3. Sygnalizator
używany poza skrzyżowaniem do kierowania ruchem na zwężonym odcinku drogi może
nadawać sygnały o dwóch barwach - zielonej i czerwonej.
4. Kierujący
pojazdem szynowym skręcający na skrzyżowaniu o ruchu kierowanym sygnałami
świetlnymi może je opuścić, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 2-4, pod warunkiem
ustąpienia pierwszeństwa uczestnikom ruchu poruszającym się na wprost. Przepisu
nie stosuje się na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym oznaczonym znakami C-12.
§ 96. 1. Nadawany przez sygnalizator S-2 sygnał
czerwony wraz z sygnałem w kształcie zielonej strzałki oznacza, że dozwolone
jest skręcanie w kierunku wskazanym strzałką w najbliższą jezdnię na
skrzyżowaniu, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Sygnał
w kształcie zielonej strzałki, nadawany przez sygnalizator S-2, zezwalający na
skręcanie w lewo, zezwala również na zawracanie z lewego skrajnego pasa ruchu,
chyba że jest to zabronione znakiem B-23.
3. Skręcanie
lub zawracanie, o których mowa w ust. 1 i 2, jest dozwolone pod warunkiem, że
kierujący zatrzyma się przed sygnalizatorem i nie spowoduje utrudnienia ruchu
innym jego uczestnikom.
§ 97. 1. Sygnały świetlne nadawane przez
sygnalizator kierunkowy S-3 dotyczą kierujących jadących w kierunkach
wskazanych strzałką (strzałkami).
2. Przepisy
§ 95 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do sygnałów nadawanych przez
sygnalizator kierunkowy S-3.
3. Sygnał
zielony nadawany przez sygnalizator kierunkowy S-3 oznacza, że podczas jazdy we
wskazanym kierunku nie występuje kolizja z innymi uczestnikami ruchu.
4. Sygnalizatory
kierunkowe S-3 nadające sygnały przeznaczone tylko dla pojazdów skręcających w
lewo mogą nie być umieszczone po prawej stronie drogi.
§ 98. 1. Sygnały świetlne nadawane przez
sygnalizator S-4 oznaczają:
1) sygnał zielony - zezwolenie na wjazd na pas ruchu, nad którym
sygnalizator jest umieszczony,
2) sygnał czerwony - zakaz wjazdu na pas ruchu, nad którym
sygnalizator jest umieszczony.
2. Sygnały
świetlne dla pieszych nadawane przez sygnalizator S-5 oznaczają:
1) sygnał zielony - zezwolenie na wejście na przejście dla
pieszych, przy czym sygnał zielony migający oznacza, że za chwilę zapali się
sygnał czerwony i pieszy jest obowiązany jak najszybciej opuścić przejście,
2) sygnał czerwony - zakaz wejścia na przejście.
3. Sygnały
świetlne dla rowerzystów nadawane przez sygnalizator S-6 oznaczają:
1) sygnał zielony - zezwolenie na wjazd na przejazd dla
rowerzystów, przy czym sygnał zielony migający oznacza, że za chwilę zapali się
sygnał czerwony i rowerzysta jest obowiązany jak najszybciej opuścić przejazd,
2) sygnał czerwony - zakaz wjazdu na przejazd.
4. Sygnał
świetlny stały lub migający, nadawany przez sygnalizator S-7, oznacza nakaz
opuszczenia pasa ruchu, nad którym sygnalizator jest umieszczony, i wjazdu na
część jezdni znajdującą się po stronie wskazanej strzałką.
5. Sygnał
czerwony migający lub dwa na przemian migające sygnały czerwone oznaczają zakaz
wjazdu za sygnalizator lub inne urządzenie nadające te sygnały.
6. Migający
lub stały sygnał żółty umieszczony na przeszkodzie albo migający sygnał żółty
nadawany przez sygnalizator ostrzegają o występującym niebezpieczeństwie lub
utrudnieniu ruchu oraz nakazują zachowanie szczególnej ostrożności.
§ 99. 1. Zatrzymanie pojazdu wynikające z
nadawanego sygnału powinno nastąpić przed linią zatrzymania, a w razie jej
braku - przed sygnalizatorem.
2. Jeżeli
sygnalizator jest umieszczony nad jezdnią, to zatrzymanie pojazdu wynikające z
nadawanego sygnału powinno nastąpić przed linią zatrzymania, a w razie jej
braku - przed jezdnią, nad którą sygnalizator został umieszczony.
§ 100. Sygnały świetlne, o których mowa w § 95-97 i §
98 ust. 1, 4 i 5, dotyczą także kolumn pieszych, jeźdźców i poganiaczy.
§ 101. Sygnał świetlny w postaci białych cyfr na
tablicy lub sygnalizatorze oznacza wjazd na odcinek jezdni, na którym zaleca
się jazdę z prędkością wyrażoną w kilometrach na godzinę.
Sygnały
świetlne dla kierujących pojazdami wykonującymi odpłatny przewóz osób na
regularnych liniach
§ 102. 1. Sygnały świetlne dla kierujących
autobusami oraz innymi pojazdami wykonującymi odpłatny przewóz osób na
regularnych liniach, poruszającymi się po wydzielonych dla nich pasach ruchu,
są barwy białej.
2. Sygnały
świetlne, o których mowa w ust. 1, nadawane przez sygnalizator SB oznaczają:
1) sygnał w kształcie kreski pionowej - zezwolenie na wjazd za
sygnalizator,
2) sygnał w kształcie dwóch kropek - zakaz wjazdu za sygnalizator;
zakaz nie dotyczy kierujących pojazdami, które w chwili zapalenia się tego
sygnału znajdują się tak blisko sygnalizatora, że nie mogą być zatrzymane przed
nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza jednocześnie, że za chwilę
zapali się sygnał w kształcie kreski poziomej,
3) sygnał w kształcie kreski poziomej - zakaz wjazdu za
sygnalizator; takie samo znaczenie mają wyświetlane jednocześnie sygnały w
kształcie kreski poziomej i dwóch kropek oznaczające także, że za chwilę zapali
się sygnał w kształcie kreski pionowej.
3. Sygnał
w kształcie kreski pionowej nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeżeli:
1) ruch pojazdu utrudniłby opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom,
2) ze względu na warunki ruchu na skrzyżowaniu lub za nim
opuszczenie skrzyżowania nie byłoby możliwe przed zakończeniem nadawania
sygnału zezwalającego na wjazd za sygnalizator.
4. Przepis
§ 99 stosuje się odpowiednio.
§ 103. Sygnały świetlne dla kierujących tramwajami są
barwy białej.
§ 104. 1. Sygnały świetlne dla kierujących
tramwajami nadawane przez sygnalizator ST oznaczają:
1) sygnał w kształcie kreski pionowej - zezwolenie na wjazd za
sygnalizator,
2) sygnał w kształcie kreski pionowej migający - zakaz wjazdu za
sygnalizator; zakaz nie dotyczy kierujących tramwajami, które w chwili
zapalenia się tego sygnału znajdują się tak blisko sygnalizatora, że nie mogą
być zatrzymane przed nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza jednocześnie,
że za chwilę zapali się sygnał w kształcie kreski poziomej,
3) sygnał w kształcie kreski poziomej - zakaz wjazdu za
sygnalizator.
2. Sygnał
w kształcie kreski pionowej nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeżeli:
1) ruch tramwaju utrudniłby opuszczenie jezdni pieszym lub
rowerzystom,
2) ze względu na warunki ruchu na skrzyżowaniu lub za nim
opuszczenie skrzyżowania nie byłoby możliwe przed zakończeniem nadawania
sygnału zezwalającego na wjazd za sygnalizator.
§ 105. Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator
SB, o którym mowa w § 102 ust. 2 i 3, bez tabliczki z napisem BUS, dotyczą
kierujących tramwajami.
§ 106. 1. Sygnały nadawane przez sygnalizatory
kierunkowe STK dotyczą tramwajów jadących w kierunkach wskazanych przez
strzałki umieszczone na tabliczce nad sygnalizatorem; przepis § 104 ust. 1 pkt
1 i 3 stosuje się odpowiednio.
2. Sygnały
kierunkowe dla kierujących tramwajami nadawane przez sygnalizator STT
oznaczają:
1) STT-1 - zakaz wjazdu za sygnalizator,
2) STT-2 - zezwolenie na jazdę we wskazanym kierunku (kierunkach);
kierunki są oznaczone kropkami wyświetlanymi w górnej części sygnalizatora wraz
z wyświetlaną kropką w górnej jego części; lewa górna kropka oznacza kierunek w
lewo, środkowa górna kropka kierunek na wprost, a prawa górna kropka - w prawo.
3. Nadawany
przez sygnalizatory kierunkowe STK i STT sygnał zezwalający na wjazd oznacza,
że przejazd nie ma kolizji z innymi kierunkami ruchu.
4. Przepisy
§ 104 ust. 2 stosuje się do sygnałów nadawanych przez sygnalizatory kierunkowe
STK i STT.
§ 107. Przepis § 95 ust. 4 i § 99 stosuje się
odpowiednio do sygnałów świetlnych dla kierujących tramwajami.
Rozdział 6
Sygnały
dawane przez uprawnione osoby
§ 108. 1. Kierujący ruchem daje sygnały za pomocą
postawy i ruchu rąk.
2. Postawa,
w której kierujący ruchem jest zwrócony bokiem do nadjeżdżających pojazdów,
oznacza zezwolenie na wjazd na skrzyżowanie lub odcinek drogi za osobą
kierującą ruchem, a dla pieszych - zezwolenie na wejście na jezdnię.
3. Postawa,
w której kierujący ruchem jest zwrócony przodem lub tyłem do nadjeżdżających
pojazdów, oznacza zakaz wjazdu na skrzyżowanie lub odcinek drogi za osobą
kierującą ruchem, a dla pieszych - zakaz wejścia na jezdnię.
4. Podniesienie
ręki do góry przez osobę kierującą ruchem oznacza mającą nastąpić zmianę
dotychczas dawanego sygnału. Dla uczestników ruchu, dla których ruch był
zamknięty, oznacza, że za chwilę będzie dawany sygnał oznaczający zezwolenie na
wjazd lub wejście, a dla uczestników ruchu, dla których ruch był otwarty,
oznacza, że za chwilę będzie dawany sygnał zakazujący wjazdu lub wejścia.
5. Ręka
osoby kierującej ruchem wyciągnięta poziomo, poprzecznie do kierunku jazdy
zbliżających się pojazdów, oznacza zakaz wjazdu na skrzyżowanie lub odcinek
drogi za osobą kierującą ruchem.
§ 109. 1. Sygnał oznaczający nakaz zatrzymania
pojazdu jest dawany:
1) w warunkach dostatecznej widoczności - tarczą do zatrzymywania
pojazdów,
2) w warunkach niedostatecznej widoczności - tarczą do
zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym albo
latarką ze światłem czerwonym.
2. Tarcza
do zatrzymywania pojazdów, o której mowa w ust. 1, ma kształt czerwonego koła z
białym obrzeżem.
3. Umundurowany
policjant, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego, żołnierz Żandarmerii
Wojskowej i żołnierz wojskowych organów porządkowych mogą w warunkach
dostatecznej widoczności dawać sygnał do zatrzymania pojazdu samą ręką.
4. Osoby
nadzorujące bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię dają sygnał do zatrzymania
pojazdu przez uniesienie w górę kwadratowej tarczy barwy żółtej ze znakiem B-20
z żółtym napisem i obrzeżem.
§ 110. Tablica barwy żółtej ze znakiem B-20 z żółtym
napisem i obrzeżem, widoczna na autobusie szkolnym, oznacza nakaz zatrzymania
pojazdów poruszających się po jezdni, na której albo przy której zatrzymał się
autobus.
§ 111. 1. Sygnał dźwiękowy dawany przez osobę
kierującą ruchem lub uprawnioną do jego kontroli jest sygnałem ostrzegającym
uczestników ruchu lub zwracającym uwagę na inne sygnały albo polecenia.
2. Jadący
pojazdem samochodowym policjant, inspektor Inspekcji Transportu Drogowego lub
żołnierz Żandarmerii Wojskowej może, w zakresie swoich ustawowych uprawnień,
dawać kierującemu pojazdem polecenia do:
1) określonego zachowania - za pomocą urządzeń nagłaśniających,
sygnalizacyjnych lub świetlnych,
2) zatrzymania - w przypadku jazdy za kierującym, do którego jest
skierowane polecenie - przez krótkotrwałe włączenie niebieskiego światła
błyskowego i sygnału dźwiękowego o zmiennym tonie.
3. Przepis
ust. 2 pkt 1 stosuje się odpowiednio do policjanta lub żołnierza Żandarmerii
Wojskowej poruszającego się statkiem powietrznym.
§ 112. Przepisy § 108-111 stosuje się odpowiednio do
kolumn pieszych, jeźdźców i poganiaczy.
Rozdział 7
Sygnały
dźwiękowe lub wibracyjne wysyłane przez urządzenia umieszczone na drodze
§ 113. 1. Sygnał dźwiękowy nadawany w postaci
dzwonu na przejeździe kolejowym ostrzega o zbliżaniu się pociągu lub innego
pojazdu szynowego albo o opuszczaniu zapór (półzapór).
2. Sygnały
dźwiękowe nadawane w postaci brzęczyków lub buczków albo komunikatów słownych
na przejściach dla pieszych o ruchu kierowanym sygnałami świetlnymi informują
osoby o upośledzonym wzroku, że dla pieszych jest nadawany sygnał zielony.
3. Działanie
urządzenia wibracyjnego znajdującego się na sygnalizatorze informuje osoby o
upośledzonym wzroku i słuchu, że dla pieszych jest nadawany sygnał zielony.
Rozdział 8
Przepisy
przejściowe i końcowe
§ 114. 1. Do dnia 31 grudnia 2005 r.:
1) tablica z białym tłem oraz czarnym obrzeżem i napisem
określającym nazwę miejscowości ma takie samo znaczenie, jak znak D-42; przepis
§ 15 ust. 3 stosuje się odpowiednio,
2) tablica, o której mowa w pkt 1, przekreślona ukośnie czerwoną
linią, ma takie samo znaczenie, jak znak D-43,
3) znak A-30 z tabliczką zawierającą symbol umieszczony na znaku
A-31 ma takie samo znaczenie, jak znak A-31,
4) znak A-30 z tabliczką zawierającą symbol umieszczony na znaku
A-32 ma takie samo znaczenie, jak znak A-32,
5) umieszczona przed przejazdem kolejowym tablica z białym tłem, na
której umieszczono symbol czaszki i napis "Baczność! Nie dotykać
przewodów", ma takie samo znaczenie, jak znak G-2.
2. Do
dnia 31 grudnia 2012 r. znaki z niebieską obwódką zawierające czarne symbole
umieszczone na znakach E-7, E-8, E-9, E-10, E-11, E-12 i E-12a mają takie samo
znaczenie, jak odpowiednio znaki E-7, E-8, E-9, E-10, E-11, E-12, E-12a.
§ 115. 1. Traci moc rozporządzenie Ministrów
Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
21 czerwca 1999 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. z 1999 r. Nr
58, poz. 622 oraz z 2000 r. Nr 72, poz. 850).
2. Rozporządzenie
wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIK
SPIS
WZORÓW ZNAKÓW I SYGNAŁÓW DROGOWYCH
ZNAKI
DROGOWE PIONOWE
Znaki ostrzegawcze
1) A-1 "niebezpieczny zakręt w prawo",
2) A-2 "niebezpieczny zakręt w lewo",
3) A-3 "niebezpieczne zakręty - pierwszy w prawo",
4) A-4 "niebezpieczne zakręty - pierwszy w lewo",
5) A-5 "skrzyżowanie dróg",
6) A-6a "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
obu stronach",
7) A-6b "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
prawej stronie",
8) A-6c "skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po
lewej stronie",
9) A-6d "wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony",
10) A-6e "wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony",
11) A-7 "ustąp pierwszeństwa",
12) A-8 "skrzyżowanie o ruchu okrężnym",
13) A-9 "przejazd kolejowy z zaporami",
14) A-10 "przejazd kolejowy bez zapór",
15) A-11 "nierówna droga",
16) A-11a "próg zwalniający",
17) A-12a "zwężenie jezdni - dwustronne",
18) A-12b "zwężenie jezdni - prawostronne",
19) A-12c "zwężenie jezdni - lewostronne",
20) A-13 "ruchomy most",
21) A-14 "roboty na drodze",
22) A-15 "śliska jezdnia",
23) A-16 "przejście dla pieszych",
24) A-17 "dzieci",
25) A-18a "zwierzęta gospodarskie",
26) A-18b "zwierzęta dzikie",
27) A-19 "boczny wiatr",
28) A-20 "odcinek jezdni o ruchu dwukierunkowym",
29) A-21 "tramwaj",
30) A-22 "niebezpieczny zjazd",
31) A-23 "stromy podjazd",
32) A-24 "rowerzyści",
33) A-25 "spadające odłamki skalne",
34) A-26 "lotnisko",
35) A-27 "nabrzeże lub brzeg rzeki",
36) A-28 "sypki żwir",
37) A-29 "sygnały świetlne",
38) A-30 "inne niebezpieczeństwo",
39) A-31 "niebezpieczne pobocze",
40) A-32 "oszronienie jezdni",
41) A-33 "zator drogowy",
42) A-34 "wypadek drogowy".
Znaki zakazu
1) B-1 "zakaz ruchu w obu kierunkach",
2) B-2 "zakaz wjazdu",
3) B-3 "zakaz wjazdu pojazdów silnikowych, z wyjątkiem
motocykli jednośladowych",
4) B-3a "zakaz wjazdu autobusów",
5) B-4 "zakaz wjazdu motocykli",
6) B-5 "zakaz wjazdu samochodów ciężarowych",
7) B-6 "zakaz wjazdu ciągników rolniczych",
8) B-7 "zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z przyczepą",
9) B-8 "zakaz wjazdu pojazdów zaprzęgowych",
10) B-9 "zakaz wjazdu rowerów",
11) B-10 "zakaz wjazdu motorowerów",
12) B-11 "zakaz wjazdu wózków rowerowych",
13) B-12 "zakaz wjazdu wózków ręcznych",
14) B-13 "zakaz wjazdu pojazdów z materiałami wybuchowymi lub
łatwo zapalnymi",
15) B-13a "zakaz wjazdu pojazdów z materiałami
niebezpiecznymi",
16) B-14 "zakaz wjazdu pojazdów z materiałami, które mogą
skazić wodę",
17) B-15 "zakaz wjazdu pojazdów o szerokości ponad ...m",
18) B-16 "zakaz wjazdu pojazdów o wysokości ponad ...m",
19) B-17 "zakaz wjazdu pojazdów o długości ponad ...m",
20) B-18 "zakaz wjazdu pojazdów o rzeczywistej masie całkowitej
ponad ...t",
21) B-19 "zakaz wjazdu pojazdów o nacisku osi większym niż
...t",
22) B-20 "stop",
23) B-21 "zakaz skręcania w lewo",
24) B-22 "zakaz skręcania w prawo",
25) B-23 "zakaz zawracania",
26) B-24 "koniec zakazu zawracania",
27) B-25 "zakaz wyprzedzania",
28) B-26 "zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe",
29) B-27 "koniec zakazu wyprzedzania",
30) B-28 "koniec zakazu wyprzedzania przez samochody
ciężarowe",
6) D-5 "pierwszeństwo na zwężonym odcinku jezdni",
7) D-6 "przejście dla pieszych",
8) D-6a "przejazd dla rowerzystów",
9) D-6b "przejście dla pieszych i przejazd dla
rowerzystów",
10) D-7 "droga ekspresowa",
11) D-8 "koniec drogi ekspresowej",
12) D-9 "autostrada",
13) D-10 "koniec autostrady",
14) D-11 "początek pasa ruchu dla autobusów",
15) D-12 "pas ruchu dla autobusów",
16) D-13 "początek pasa ruchu powolnego",
17) D-13a "początek pasa ruchu"
18) D-14 "koniec pasa ruchu",
19) D-15 "przystanek autobusowy",
20) D-16 "przystanek trolejbusowy",
21) D-17 "przystanek tramwajowy",
22) D-18 "parking",
23) D-18a "parking - miejsce zastrzeżone",
24) D-18b "parking zadaszony",
25) D-19 "postój taksówek",
26) D-20 "koniec postoju taksówek",
27) D-21 "szpital",
28) D-21a "Policja",
29) D-22 "punkt opatrunkowy",
30) D-23 "stacja paliwowa",
31) D-23a "stacja paliwowa tylko z gazem do napędu
pojazdów",
32) D-24 "telefon",
33) D-25 "poczta",
34) D-26 "stacja obsługi technicznej",
35) D-26a "wulkanizacja",
36) D-26b "myjnia",
37) D-26c "toaleta publiczna",
38) D-26d "natrysk",
39) D-27 "bufet lub kawiarnia",
40) D-28 "restauracja",
41) D-29 "hotel (motel)",
42) D-30 "obozowisko (kemping)",
43) D-31 "obozowisko (kemping) wyposażone w podłączenia
elektryczne do przyczep",
44) D-32 "pole biwakowe",
45) D-33 "schronisko młodzieżowe",
46) D-34 "punkt informacji turystycznej",
47) D-34a "informacja radiowa o ruchu drogowym",
48) D-35 "przejście podziemne dla pieszych",
49) D-35a "schody ruchome w dół",
50) D-36 "przejście nadziemne dla pieszych",
51) D-36a "schody ruchome w górę",
52) D-37 "tunel",
53) D-38 "koniec tunelu",
54) D-39 "dopuszczalne prędkości",
55) D-40 "strefa zamieszkania",
56) D-41 "koniec strefy zamieszkania",
57) D-42 "obszar zabudowany",
58) D-43 "koniec obszaru zabudowanego",
59) D-44 "strefa parkowania",
60) D-45 "koniec strefy parkowania",
61) D-46 "droga wewnętrzna",
62) D-47 "koniec drogi wewnętrznej",
63) D-48 "zmiana pierwszeństwa",
64) D-49 "pobór opłat".
Znaki kierunku i
miejscowości
1) E-1 "tablica przeddrogowskazowa",
2) E-1a "tablica przeddrogowskazowa na autostradzie",
3) E-1b "tablica przeddrogowskazowa przed wjazdem na
autostradę",
4) E-2a "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni",
5) E-2b "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią",
6) E-2c "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni na
autostradzie",
7) E-2d "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią na
autostradzie",
8) E-2e "drogowskaz tablicowy umieszczany obok jezdni przed
wjazdem na autostradę",
9) E-2f "drogowskaz tablicowy umieszczany nad jezdnią przed
wjazdem na autostradę",
10) E-3 "drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości
wskazujący numer drogi",
11) E-4 "drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości
podający do niej odległość",
12) E-5 "drogowskaz do dzielnicy miasta",
13) E-6 "drogowskaz do lotniska",
14) E-6a "drogowskaz do dworca lub stacji kolejowej",
15) E-6b "drogowskaz do dworca autobusowego",
16) E-6c "drogowskaz do przystani promowej",
17) E-7 "drogowskaz do przystani wodnej lub żeglugi",
18) E-8 "drogowskaz do plaży lub miejsca kąpielowego",
19) E-9 "drogowskaz do muzeum",
20) E-10 "drogowskaz do zabytku jako dobra kultury",
21) E-11 "drogowskaz do zabytku przyrody",
22) E-12 "drogowskaz do punktu widokowego",
23) E-12a "drogowskaz do szlaku rowerowego",
24) E-13 "tablica kierunkowa",
25) E-14 "tablica szlaku drogowego",
26) E-14a "tablica szlaku drogowego na autostradzie",
27) E-15a "numer drogi krajowej",
28) E-15b "numer drogi wojewódzkiej",
29) E-15c "numer autostrady",
30) E-15d "numer drogi ekspresowej",
31) E-15e "numer drogi wojewódzkiej o zwiększonym do 10 t
dopuszczalnym nacisku osi pojazdu",
32) E-16 "numer szlaku międzynarodowego",
33) E-17a "miejscowość",
34) E-18a "koniec miejscowości",
35) E-19a "obwodnica",
36) E-20 "tablica węzła drogowego na autostradzie",
37) E-21 "dzielnica (osiedle)",
38) E-22a "samochodowy szlak turystyczny",
39) E-22b "obiekt na samochodowym szlaku turystycznym",
40) E-22c "informacja o obiektach turystycznych".
Znaki uzupełniające
1) F-1 "przejście graniczne",
2) F-2 "przekraczanie granicy zabronione",
3) F-3 "granica obszaru administracyjnego",
4) F-4 "nazwa rzeki",
5) F-5 "uprzedzenie o zakazie",
6) F-6 "znak uprzedzający umieszczany przed
skrzyżowaniem",
7) F-7 "sposób jazdy w związku z zakazem skręcania w
lewo",
8) F-8 "objazd w związku z zamknięciem drogi",
9) F-9 "znak prowadzący na drodze objazdowej",
10) F-10 "kierunki na pasach ruchu",
11) F-11 "kierunki na pasie ruchu",
12) F-12 "znak wskazujący przejazd tranzytowy umieszczany przed
skrzyżowaniem",
13) F-13 "przejazd tranzytowy",
14) F-14a "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 300 m przed pasem wyłączania",
15) F-14b "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 200 m przed pasem wyłączania",
16) F-14c "tablica wskaźnikowa na autostradzie umieszczana w
odległości 100 m przed pasem wyłączania",
17) F-15 "niesymetryczny podział jezdni dla przeciwnych
kierunków ruchu",
18) F-16 "koniec pasa ruchu na jezdni dwukierunkowej",
19) F-17 "koniec pasa ruchu na jezdni jednokierunkowej",
20) F-18 "przeciwny kierunek dla określonych pojazdów",
21) F-19 "pas ruchu dla określonych pojazdów",
22) F-20 "część drogi (pas ruchu) dla określonych
pojazdów",
23) F-21 "ruch skierowany na sąsiednią jezdnię",
24) F-22 "ograniczenia na pasie ruchu".
Tabliczki do znaków
drogowych
1) T-1 tabliczka wskazująca odległość znaku ostrzegawczego od
miejsca niebezpiecznego,
2) T-1a tabliczka wskazująca odległość znaku informacyjnego od
początku (końca) drogi lub pasa ruchu,
3) T-2 tabliczka wskazująca długość odcinka drogi, na którym
powtarza się lub występuje niebezpieczeństwo,
4) T-3 tabliczka wskazująca koniec odcinka, na którym powtarza się
lub występuje niebezpieczeństwo,
5) T-3a tabliczka wskazująca koniec miejsca przeznaczonego na
postój,
6) T-4 tabliczka wskazująca liczbę zakrętów,
7) T-5 tabliczka wskazująca początek drogi krętej,
8) T-6a tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze z pierwszeństwem),
9) T-6b tabliczka wskazująca układ dróg podporządkowanych
(umieszczana na drodze z pierwszeństwem),
10) T-6c tabliczka wskazująca rzeczywisty przebieg drogi z
pierwszeństwem przez skrzyżowanie (umieszczana na drodze podporządkowanej),
11) T-6d tabliczka wskazująca prostopadły przebieg drogi z
pierwszeństwem przez skrzyżowanie oraz układ dróg podporządkowanych
(umieszczana na drodze podporządkowanej),
12) T-7 tabliczka wskazująca układ torów i drogi na przejeździe,
13) T-8 tabliczka wskazująca miejsce, w którym ruch pojazdów został
skierowany na tory tramwajowe,
14) T-9 tabliczka wskazująca rzeczywistą wielkość spadku lub
wzniesienia drogi,
15) T-10 tabliczka wskazująca bocznicę kolejową lub tor o podobnym
charakterze,
18) T-13 tabliczka wskazująca odcinek drogi, na którym występują
deformacje nawierzchni w postaci kolein,
19) T-14 tabliczka wskazująca miejsce częstych wypadków o
charakterze wskazanym na tabliczce,
20) T-15 tabliczka wskazująca miejsce częstych wypadków
spowodowanych śliską nawierzchnią jezdni ze względu na opady deszczu,
21) T-16 tabliczka wskazująca miejsce wyjazdu pojazdów
uprzywilejowanych wskazanych na tabliczce,
22) T-17 tabliczka wskazująca granicę państwa,
23) T-18 tabliczka wskazująca nieoczekiwaną zmianę kierunku ruchu o
przebiegu wskazanym na tabliczce,
24) T-19 tabliczka wskazująca na malowanie znaków poziomych,
25) T-20 tabliczka wskazująca długość odcinka jezdni, na którym
zakaz obowiązuje,
26) T-21 tabliczka wskazująca odległość znaku od miejsca, od którego
lub w którym zakaz obowiązuje,
27) T-22 tabliczka wskazująca, że znak nie dotyczy rowerów
jednośladowych,
28) T-23a tabliczka wskazująca motocykle,
29) T-23b tabliczka wskazująca samochody ciężarowe, pojazdy
specjalne, pojazdy używane do celów specjalnych, o dopuszczalnej masie
całkowitej przekraczającej 3,5 t, oraz ciągniki samochodowe,
30) T-23c tabliczka wskazująca ciągniki rolnicze i pojazdy
wolnobieżne,
31) T-23d tabliczka wskazująca pojazdy silnikowe z przyczepą, z
wyjątkiem pojazdów z przyczepą jednoosiową lub naczepą,
32) T-23e tabliczka wskazująca pojazdy z przyczepą kempingową,
33) T-23f tabliczka wskazująca autobusy,
34) T-23g tabliczka wskazująca trolejbusy,
35) T-23h tabliczka wskazująca pojazdy z materiałami
niebezpiecznymi,
36) T-23i tabliczka wskazująca pojazdy z materiałami wybuchowymi lub
łatwo zapalnymi,
37) T-23j tabliczka wskazująca pojazdy z materiałami, które mogą
skazić wodę,
38) T-24 tabliczka wskazująca, że pozostawiony pojazd zostanie
usunięty na koszt właściciela,
39) T-25a tabliczka wskazująca początek zakazu postoju lub
zatrzymywania,
40) T-25b tabliczka wskazująca kontynuację zakazu postoju lub
zatrzymywania,
41) T-25c tabliczka wskazująca odwołanie zakazu postoju lub
zatrzymywania,
42) T-26 tabliczka wskazująca, że zakaz postoju lub zatrzymywania
dotyczy strony placu,
43) T-27 tabliczka wskazująca, że przejście dla pieszych jest
szczególnie uczęszczane przez dzieci,
44) T-28 tabliczka wskazująca, że za przejazd drogą pobierana jest
opłata,
45) T-29 tabliczka informująca o miejscu przeznaczonym dla pojazdu
samochodowego uprawnionej osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności
ruchowej,
46) T-30 tabliczka wskazująca sposób ustawienia pojazdu względem
krawędzi jezdni.
DODATKOWE
ZNAKI PIONOWE
Dodatkowe znaki przed
przejazdami kolejowymi
1) G-1a "słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po
prawej stronie jezdni",
2) G-1b "słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po
prawej stronie jezdni",
3) G-1c "słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po
prawej stronie jezdni",
4) G-1d "słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po
lewej stronie jezdni",
5) G-1e "słupek wskaźnikowy z dwiema kreskami umieszczany po
lewej stronie jezdni",
6) G-1f "słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po
lewej stronie jezdni",
7) G-2 "sieć pod napięciem",
8) G-3 "krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym
jednotorowym",
9) G-4 "krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym
wielotorowym".